De Toekomst is Plantaardig

Gisteren was ik (als toeschouwer) op een debat over duurzame landbouw in het provinciehuis van West-Vlaanderen. Present waren Dirk Lips (voorzitter VILT, ondervoorzitter Raad voor Dierenwelzijn), Bart Staes (Europees parlementslid voor Groen), Peter Van Bossuyt (Boerenbond) en Dirk Barrez (publicist en auteur van boek en video Koe nummer 80 heeft een probleem).
Het werd een interessant debat. De panelleden werd gevraagd te reageren op een aantal stellingen. Eentje daarvan luidde: het Europese subsidiebeleid leidt tot overproductie, die lokale markten in andere delen van de wereld ontwricht. De (grotendeels gedeelde) mening van de specialisten was verhelderend. Ten eerste zouden er nog nauwelijks overschotten zijn (melkplassen of boterbergen bijvoorbeeld). Ten tweede zijn die Europese landbouwsubsidies niet zo enorm als de meeste mensen wel denken en de anti-subsidielobby ons wil doen geloven. De landbouwsubsidies vormen wel een fiks aandeel in de Europese begroting, maar daarbij moet …

Deze middag zat ik samen met mister Edward McMillan Scott, parlementslid voor de conservatieve partij in het VK, en een vice-president van het Europees Parlement (blijkbaar heeft het Europees Parlement meerdere vice-presidenten). De goede man is sinds een paar maanden bijna-vegetarier: hij eet geen vlees meer, maar eet wel nog vis op vrijdag. Aanwezig waren ook twee assistentes van hem (een omnivoor en een veganist) en een assistent van Zweeds Europarlementariër Jens Holm, die voorwaar vroeger werkte voor een dierenrechtenorganisatie. Als zo’n mensen in het Europees Parlement zitten dan is dat een teken dat de tijden aan het veranderen zijn! En dat ze nog meer zullen veranderen (ook al zijn ’t verkiezingen binnenkort en deze mensen niet noodzakelijk allemaal in het Parlement blijven hangen).

Anyway, een vruchtbare vergadering. Donderdag 30 april wordt een veggiedag op het parlement, met lezing, persconferentie, tasting en lunch. En de wens werd uitgedrukt om ook in toekomst nog zaken …

Zoals een paar posts geleden gezegd toont de Amerikaanse betaalzender HBO momenteel de documentaire Death on a Factory Farm. Dat is natuurlijk niet naar de zin van de vleesindustrie aldaar, die sowieso al met een aantal uitdagingen te kampen heeft. Het artikel Thanks a lot HBO, says meat industry schetst kort de huidige problemen van de sector. En dat zijn er heel wat:
De media hebben de laatste jaren hun best gedaan om wantoestanden in verschillende vleesbedrijven in de huiskamers te brengen: de kalkoen-, varkens- en koeienkweek, allen moesten ze er al aan geloven. En dan kwam er dus nog es Death on a Factory Farm bij.
Daarnaast stijgt ook in de VS het bewustzijn van de ecologische impact van de intensieve veeteelt. De kosten van het voeder stijgen en er is groeiende interesse in meer gezond en vegetarisch voedsel. Daarbij kwam de recente studie Meat intake and Mortality die de relatie tussen hoge vleesconsumptie, kanker, hogere sterfte en hart- en vaatziekten nogmaals bevestigde. En …

En jawel, Fiona Dewaele heeft de titel van 'Europe's sexiest vegetarian' binnen. De persaandacht voor dit feit (en voor het meisje) is enorm. In Het Laatste Nieuws, daarnet op Stubru, op VTM...
Lees een interview met Fiona op de EVA site.

Grappig toch, hoe de menselijke touch - en het sexy gehalte? - het allemaal zoveel interessanter maakt voor kranten, radio en TV. Maar toch, het andere vleesnieuws krijgt ook de nodige aandacht: dat je volgens de studie waarover ik al schreef kanker krijgt en vroeger sterft (simplistisch gezegd) van teveel worsten en hamburgers te eten. The American Meat Institute vecht de bevindingen natuurlijk aan. Funny people!

update (25/3/09): blijkbaar is het bericht dat Heather Mills betaald wordt om de veggieburger van Burger King te promoten niet waar.

Een interessante kwestie:

Heather Mills, ex van Paul McCartney, krijgt 3,1 miljoen euro om de nieuwe veggieburger van Burger King te verkopen, zo lezen we op Meat & Meal. Ik hoor vele vegetariërs steigeren en roepen dat Mills zich laat omkopen. Anderen zullen er geen probleem van maken. 't Is geen simpele kwestie. Ze helpt een fastfoodgigant die op een onduurzame manier geld verdient nog meer verdienen. Anderzijds is een veggieburger bij een dergelijke keten natuurlijk een mooie stap om vegetarisch eten meer mainstream te maken. Als het daar te krijgen is, dan moet 't wel redelijk normaal zijn, zou je kunnen redeneren. En als die burger daar verkocht wordt, dan moet ie slagen, en daarom kan ie natuurlijk maar beter wat gepromoot worden. 't Geld dat Mills Burger King afhandig maakt, kan ze investeren in goede doelen.

En wat denkt u?

22 maart was wereldwaterdag. Op het World Water Forum, net gehouden in Istanbul, werd geen overeenkomst bereikt over een universeel recht op water (zie VILT). Met andere woorden, dat recht bestaat niet. Het deed me onmiddellijk denken aan de passage in de film We feed the World. In een interview met de CEO van Nestlé noemt deze het idee dat iedereen recht heeft op water een extreme positie. Commentaar overbodig.

Water wordt een van de grote toekomstige problemen in de wereld - voor zover het dat al niet is (de klimaatverandering zal de zaken in elk geval nog verergeren). We hebben er dus alle belang bij zo efficiënt en duurzaam met water om te gaan. En je zag me al aankomen: vleesproductie is ook hier alweer een van de grote schuldigen. Het water dat nodig is voor voedselproductie is sowieso verrassend hoog, maar wat je voor dierlijke producten nodig hebt tart bijna de verbeelding. Een voorzichtige schatting zegt dat voor de productie van 1 kg biefstuk 15.000 liter water vereist is (so…

Wat gezondheidsnieuws vandaag...

Er zijn nieuwe resultaten van de Oxford Epic study, een enorm Europees kankeronderzoeksproject. Volgens een rapport van vorige week hebben vegetariërs minder kans op alle soorten van kankers. Evenwel is er één uitzondering: darmkanker (voor een duiding, zie de blog van de Amerikaanse veggie diëtist Jack Norris). Typisch dat sommige nieuwssites doodleuk 'vegetariërs hebben meer kans op darmkanker' koppen. Die van het Nederlandse Agrarisch Dagblad bijvoorbeeld.

Een andere studie, gepubliceerd in de Archives of Internal Medicine toont aan dat wie veel rood of verwerkt vlees eet, een hogere kans heeft op sterfte aan alle oorzaken, inclusief kanker en hart- en vaatziekten. Wit vlees zou een omgekeerd effect hebben. Lees even het commentaar van surfers onder het artikel: tientallen mensen die schrijven dat alles gevaarlijk is, inclusief leven, en dat ze met veel plezier hun tanden in een koe zullen zetten.

Mensen willen het allemaal liever niet geweten…

Naast wijzigingen in de mentaliteit en het bewustzijn van mensen, zijn er nog andere factoren die maatschappelijke verandering in de praktijk kunnen realiseren. Technologie is daar eentje van. Op het gebied van vleesconsumptie spreken we dan over... in vitro vlees. Vlees uit het laboratorium, waar geen leed of bewustzijn aan te pas komt. Het is een controversieel onderwerp, zelfs onder vegetariërs. Doen PETA aankondigde een miljoen dollar uit te loven aan wie in vitro vlees als eerste in de winkelrekken bracht, veroorzaakte dat binnen de organisatie enorme discussie.

Ik kreeg deze week een paper in mijn mailbox getiteld "Vegetarian Meat: Could Technology Save Animals and Satisfy Meat Eaters?" en was aangenaam verrast over de samenvatting bovenaan, die met veel klaarheid en nuchterheid de situatie en de mogelijkheden schetst:

"Between people who unabashedly support eating meat and those who adopt moral vegetarianism, lie a number of people who are uncomfortably carnivorous…

Ja ik weet het: wat met dieren gebeurt om vlees te kunnen eten (jaarlijks 55 miljard levende wezens opsluiten en doden) vergelijken met de holocaust is not done. Maar toch even leuk vermelden dat in Nederland de nieuwe voorzitter van de Organisatie voor de Vleessector (COV) en de Vereniging voor de Nederlandse Vleeswarenindustrie (VNV) luistert naar de naam... Goebbels.

In de voorlaatste aflevering van VOLT gisteravond dook een onverwachte en ongevraagde gast op: de vegan streaker. Zijn naam haalt hij van een paar optredens op de Nederlandse TV, waarin hij (bijna) naakt verscheen om aandacht te vragen voor dierenleed. Bijvoorbeeld in Mooi! Weer de Leeuw, waarin Paul de Leeuw hem formidabel ad rem aanpakte.
De streaker was nogal ontgoocheld met de koele reactie van Martine Tanghe. Nu staan wij inhoudelijk wel achter die brave man (hij wilde aandacht voor de proeven op apen aan de KUL), maar op die manier een programma verstoren, ze zouden het met mij ook niet moeten doen. Dergelijke fratsen bevestigen alleen maar het imago van vegetariërs, en vooral veganisten en dierenrechtenactivisten als een stelletje fanataci, in het beste geval braaf zot, in het slechtste geval goed gevaarlijk. De streaker staat wel in alle kranten en heeft wat hem betreft misschien zijn doel bereikt, maar of hij voor de rest de zaak dient die hij wil dienen, is zeer de vraag.

Beki…

Dat de toekomst plantaardig is, weet de vleesindustrie natuurlijk zelf nog niet. Maar wat denken zij wél over de vleeshandel in 2009? Volgens een artikel in VILT is het momenteel onzekerheid troef. Enerzijds stijgt de vleesconsumptie door de groeiende wereldbevolking en welvaart (er wordt zelfs een verdubbeling verwacht tegen 2050). Anderzijds is de crisis tegelijkertijd ook een rem. Sinds najaar 2008 gaat het steil bergaf, zo schrijft VILT. Lager vleesverbruik in Rusland betekent een daling voor de exporterende landen en de euro staat sterk, wat export naar landen waar de munt zwakker staat niet vergemakkelijkt.
Daarnaast worden andere factoren genoemd: de stijgende kosten voor voeder- en voedingsgewassen (door de opmars van biobrandstof), het rammelende ggo-beleid in Europa en nieuwe maatregelen op het vlak van dierenwelzijn bedreigen de kostenstructuur. Onder deze laatste horen vooral het transport van levende dieren, de onverdoofde biggencastratie en het lijden tijdens de slacht.

…

Van veel hamburgers kun je blind worden, zeggen Australische onderzoekers. 't Nieuwsbericht staat op de Nederlandse vleessite (die we moeten prijzen om haar eerlijke berichtgeving) Meat & Meal.

Ik dacht: ik moet maar eens iets over de financieel-economische crisis schrijven, want iederéén schrijft daarover. Maar wat, zo vraagt u zich terecht af, is in hemelsnaam de link tussen die crisis en ons bord? U weet het, er zijn weinig dingen die die duivelse vegetarische individuen bij EVA niet in verband kunnen brengen met vlees en andere dierlijke dinges. Wij hebben hier op kantoor een boekje liggen dat (letterlijk) 101 redenen opsomt om vegetarisch te eten. Vandaag in première dus het 102de: de financiële crisis.

Het zit zo: vlees is enorm duur. En dan heb ik het niet zozeer over de winkelprijs, want die is eigenlijk vreselijk goedkoop. Nee, de kosten die aan vlees hangen, en die niet meegerekend zijn in de winkelprijs, zijn hemeltergend hoog.

Laat me u met wat cijfertjes bekogelen. Niet dat bijvoorbeeld de bankencrisis klein bier is, maar toch verdwijnt ze in het niets vergeleken bij wat een econoom van de Deutsche Bank berekende. Volgens hem en zijn team kost alleen al de ontbo…

Fiona Dewaele (23) is een Leuvense studente die als enige landgenote in de running is voor de titel 'meest sexy vegetariër van Europa', georganiseerd door dierenrechtenorganisatie PETA. Je kan uiteraard meestemmen.
Fiona's grootouders waren landbouwers met een kleine veestapel, maar zelf besliste ze als klein kind al dat konijntjes te schattig, pluizig en lief zijn om te eindigen in de pan. Toen ze zag hoe foie gras werd gemaakt, stopte ze met vlees en vis eten.
Fiona's modellenervaring komt haar nu goed van pas. Ze heeft een contract met een Londens modellenbureau op zak en is de volgende zomer het gezicht van de festivalcampagne van KBC.
Fiona: 'Ik doe het vooral voor de boodschap achter de verkiezing. Nog altijd hoor je vaak dat het niet goed is om geen vlees te eten en dat vegetariërs er bleek of slecht uitzien. Deze verkiezing is het bewijs dat ook wij mooi en gezond kunnen zijn'
(bron: De Standaaard)

Op het EVA forum is er af en toe nogal wat discussie over d…

Uit De Morgen, overgenomen door VILT.
In de stallen van de Waalse boer Alphonse Pasquasy speelt zich een groot mysterie af, schrijft De Morgen. In amper vijf jaar tijd stierven 350 koeien van de boer. Het parket van Neufchateau is zopas een onderzoek gestart in een ultieme poging om het raadsel van de dode koeien op te helderen." De zaak wordt nog mysterieuzer als je verderleest: elektrische lijnen van Elektrabel zouden geen verklaring kunnen bieden, maar maar "een tweede theorie draait rond enkele onbekende mannen die zes jaar geleden een rond voorwerp in de grond staken vlakbij het erf. De mannen zouden hebben verklaard dat ze een bodemonderzoek uitvoerden, maar de boer kreeg niet te horen voor welke organisatie ze werkten." Mysterieus! Iemand die een idee heeft wat er aan de hand is?

VILT of het Vlaams Informatiecentrum voor de Land- en Tuinbouw (www.vilt.be) sprak met Veerle Campens, klimaatdeskundige van de landbouwadministratie over 'hoe ver de boeren de broeikasuitstoot kunnen reduceren.' De interviewer stipt terecht aan dat het grootste deel van de reeds opgeleverde reductie in de landbouwsector te wijten is aan de reductie van de vleessector. Mevrouw Campens voegt daaraan toe dat die reductie ook te danken is aan de emissiearme stallen, de nutriëntenarme voeders en de lagere bodememissies dankzij de strengere bemestingsnormen. Ze noemt als mogelijkheden voor verdere reductie het op stal zetten van runderen ('maar dat is dan weer niet goed voor de landschapsbeleving) en verder onderzoek naar aangepaste voeders. Maar gelukkig eindigt het interview met wat volgens ons natuurlijk de kern van de zaak is. 'Misschien,' zo zegt Mevrouw Campens, 'moeten we op termijn ook durven nadenken over onze vleesconsumptie. Eén dag per week geen vlees et…

Op de Amerikaanse betaalzender HBO, bekend van topseries als The Sopranos en Lost, is morgen (16 maart) de documentaire Death on a Factory Farm te zien. De docu doet het relaas van een undercover onderzoek op een "dierenfabriek" in de staat Ohio. De Amerikaanse veeteeltindustrie zet zich alvast schrap voor het effect dat deze film zou kunnen hebben. Hij wordt immers niet één keer, maar 20 keer getoond, in de loop van een maand. Het belooft geen documentaire voor gevoelige kijkers te worden, maar wel eentje met impact.
Nog niet direct bij ons te zien (misschien wel gauw via het web).

The end of the line (naar het gelijknamige boek van Charles Clover over overbevissing) ziet er wel een docu uit om naar uit te kijken. De film wordt voor 't eerst vertoond op het congres 'Wat is er mis met vis?' in Rotterdam.

Bekijk de trailer.

Deze week zat ik in Sint-Niklaas in een debat met als thema ‘God, mens en dier’, samen met Knack-journalist Joël de Ceulaer en wetenschapper/schrijver Gerard Bodifée. De Ceulaer is even notoir atheïst als Bodifée notoir christen is. Bedoeling was te kijken hoe religie de mens-dier verhouding beinvloedt – iets waar ik tien jaar geleden een deel van mijn thesis in de Vergelijkende Cultuurwetenschappen wijdde.  Ik was achteraf zeer hoopvol gestemd. Mijn input ging natuurlijk vooral over het dier-als-voedsel en wat we moeten doen om daar te komen: dieren doorgaans een redelijk ellendig en kort leven bezorgen, én ze moeten doden. Beiden zijn problematisch voor mij. De Ceulaer zei dat hij ervan overtuigd was dat – vooral door de rationaliteit van de mens – de evolutie naar meer dierenrechten en een uitbreiding van de kring van ethische consideratie onafwendbaar was. Hij voegde eraan toe dat er ongetwijfeld een tijd zou komen wanneer mensen, terugkijkend naar vandaag, niet zouden begrijpen w…

Vanaf nu, hier, wanneer ik tijd en iets te vertellen heb: tijdingen van het veggiefront. Over alles wat te maken heeft met minder vlees eten. En nog wat. Lees mee, blijf bij, breek af, juich toe, reageer.