De Toekomst is Plantaardig

Op wereldmelkdag wordt gewoontegetrouw nog eens gehamerd op het belang van het witte goedje voor ons lichaam. We kunnen er maar niet genoeg van drinken, van die godendrank! Melk moet, zo denken de meeste mensen nog altijd. Alleen jammer dat, geloof het of niet, de bewijzen voor die uitspraak zoek zijn.


Ongetwijfeld bevatten melk en afgeleide zuivelproducten een aantal nuttige voedingsstoffen, maar noodzakelijk zijn ze zeker niet. In de loop van de afgelopen decennia zijn we gaan geloven - vooral door uitstekende marketingcampagnes - dat melk en calcium synoniem zijn. Geen duidelijker voorbeeld dan wat we vinden op de site van NICE vzw: men spreekt er voorwaar over “drie glazencalcium per dag”.

De redenering die we horen is de volgende: calcium is erg belangrijk voor stevige botten; melk bevat veel calcium; dus als we gezonde botten willen, moeten we veel melk drinken. Volwassenen zouden 900 milligram calcium per dag moeten binnenkrijgen, en daarvoor dagelijks zo’n drie à vier glazen mel…

Mensen vinden het niet leuk wanneer hen gezegd wordt wat ze moeten doen. Dat gaat ook op wat voeding betreft. Overheden of organisaties moeten ons niet komen vertellen wat we wel of niet mogen eten, hoe we 't moeten klaarmaken, en hoeveel we er precies van op ons bord mogen leggen. We zullen dat allemaal zelf wel beslissen, danku!

Zo denkt het grote publiek erover. Maar vrije keuze is natuurlijk een illusie, vooral op het gebied van voedingskeuzes. Wat mensen eten wordt erg bepaald door het landbouw- en economisch stelsel van een land, door cultuur en traditie, door wat onze ouders eten of aten, en vooral door commerciële belangen, die ons continu bekogelen met reclame.

Ter illustratie zie je hieronder een grafiek van de website www.countinganimals.com. Hij toont het reclamebudget van verschillende grote voedingsbedrijven in de VS, vergeleken met organisaties die zich bezighouden met de belangen van dieren (linksonder). Interessant zou ook zijn om de cijfers te vergelijken met wa…

Of Herwig van Hove in het VRT programma Reyers Laateen punt had toen hij zei dat het Belgisch witblauw rundvlees nergens naar smaakt, kan ik niet beoordelen. Het moet ondertussen zo’n vijftien jaar geleden zijn dat ik mijn laatste biefstuk at. Wat ik wel weet is dat na een klacht van de Boerenbond tegen de VRT, Piet Vanthemsche in VOLT datzelfde vlees prompt mag komen verdedigen. Hij kon het immers niet hebben - aldus VILT- dat de VRT “de mening van Herwig Van Hove verkoopt als professionele duiding”.
Nooit gedacht dat ik het ooit zou zeggen, maar ik had voorwaar enige sympathie voor Herwig Van Hove. Niet dat hij de loftrompet afstak over vegetarisch eten, maar hij plaatste toch wel een aantal kritische kanttekeningen bij het Belgisch witblauw. Maar lang niet genoeg. Moet ik nu ook een klacht indienen bij de VRT wegens onvolledige informatie? Piet Vanthemsche en chef Guy Vancauteren die een potje discussiëren over de vraag of er nu wel of geen smaak zit in Belgisch witblauw: voor e…

De Universiteit Antwerpen kondigde aan dat ze stopt met het serveren van tonijn. Dergelijke stapjes, ook al zijn het hele kleintjes, zijn een klein applaus waard want ze zijn zeldzaam. Proficiat dus aan de Universiteit Antwerpen.

Ondertussen achtte FEVIA, de federatie van de Vlaamse voedingsindustrie, het nodig om erop te wijzen dat niet alle tonijn met uitsterven bedreigd is en dat met name "tonijnsalade wordt gemaakt van niet-bedreigde soorten". De miliebewuste consument wordt dus gegarandeerd "dat hij of zij met een gerust hart een broodje tonijnsalade kan blijven eten."

Ik kan dat allemaal snappen binnen de context van hoe we vandaag over dieren eten denken, maar als je zo'n zaken beschouwt "vanuit vegetarisch standpunt", om het zo maar eens te zeggen, dan klinkt het allemaal vrij absurd. Wat onze omgang met dieren betreft kan je (vereenvoudigd) het volgende zeggen: we geven om huisdieren (honden, katten...) en om dieren die om een of andere manie…

Deze tekst verscheen in De Standaard van 23/3/2012 (onder een andere titel)

Onze voedingsgewoonten zijn dramatisch. Een onderzoek uitgevoerd in opdracht van VLAM toont aan dat de Belg langs geen kanten voldoende groenten en fruit eet, en vooral een vleeseter blijft. Ook nog vorige week werd het Nationaal Voedings- en Gezondheisplan van minister Onkelinx erg negatief geëvalueerd. Maar een heel land gezonder doen eten, hoe doe je dat?

Voor een efficiënte aanpak heb je voldoende middelen en een gestructureerde aanpak nodig. Een overheid heeft het echter sowieso moeilijk om te helpen bij gedragsverandering, aangezien wij mensen bijna van nature allergisch zijn aan betutteling van bovenaf. Zeker rond vleesconsumptie is de heersende attitude: “raak niet aan mijn biefstuk”. Zelfs wanneer initiatieven niet verder gaan dan sensibilisering, komt een defensieve houding al gauw naar boven en speelt het libertaire argument. We maken zelf wel uit wat we wel en niet eten, zo zeggen we, gemakshalve…

Vegetariërs zijn ook maar mensen, en mensen willen begrijpen en begrepen worden. Vandaar deze poging om een en ander uitgelegd te krijgen aan niet-vegetariërs.
Liefste omnivore medemens,
Wij vegetariërs (eigenlijk moet ik voor mezelf spreken, maar goed) kunnen u al eens op de zenuwen werken. We storen u met onze preken, we eten niet altijd op wat u ons voorschotelt, we doen lastig als we samen op restaurant willen, we vertragen alles doordat we verpakkingen willen nalezen, we reageren soms sociaal onaangepast en we doen u af en toe misschien zelfs schuldig voelen.
Weet, beste medemens, dat het vegetariër-zijn in een carnivore wereld ons niet altijd even makkelijk valt en sta me toe u een kleine inkijk te geven in het hoofd van tenminste één veggie.
Jawel, het vegetarische leven is niet altijd simpel. O nee, ik heb het niet over die duizenden keren dat we dezelfde vragen moeten beantwoorden (wat eet jij eigenlijk? waar haal je je eiwitten vandaan?), over dat lezen van die verpakkingen, …