Gisteren was de Amerikaanse celebrity Chef Mark Bittman bij ons op bezoek voor een lezing en interviews. Hij is de auteur van How to cook everything vegetarian, nu vertaald in het Nederlands als De Dikke Vegetarier. Zelf noemt Bittman zich een "vegan till six". Tot 's avonds is hij veganist, na 18u gunt ie zichzelf alles. Hij vindt zelf veganisme de meest logische voedingswijze, maar gelooft dat ze voor de meeste mensen (nog?) niet haalbaar is, en dat een "go vegan" boodschap de meeste mensen niet bereikt. Vandaar zijn suggestie: minder vlees (én andere dierlijke producten) eten, en het aandeel plantaardige producten in je voeding verhogen. Zijn vegetarische kookboek verkoopt ontzettend goed (het dikste ter wereld, met meer dan 2000 recepten) en hij bereikt erg veel mensen (bij ons alleen al had ie interviews met De Morgen, De Standaard, Goed Gevoel, Het Laatste Nieuws, Radio 1, Weekend Knack...).
's Middags ging ik er mee eten in Het Pakhuis. Hij at er, consistent met zijn filosofie, net als ik veganistisch. Maar 's avonds was een ander verhaal. In de Belga Queen vond hij een of ander vleesgerecht goed klinken, en daar ging hij voor. Ik betrapte me er al snel op dat ik dat nogal ongevoelig vond gezien zijn gezelschap (mezelf en mijn vriendin, plus een van de oprichters van de Nederlandse Partij voor de dieren, en Antoinette Hertzenberg, presentatrice van het populaire Nederlandse consumentenprogramma Radar, én auteur van De Dunne Vegetariër - iedereen tenminste vegetariër dus). Maar anderzijds: hij was opnieuw consequent met zijn systeem, en met dat systeem bereikt hij dus veel mensen.
Ik had op voorhand dit scenario in gedachten laten afdraaien, en vroeg me af wat ik zou doen als hij vlees zou bestellen. Waar ik me vooral zorgen over maakte was wie het zou betalen. Ik wil geen geld (zeker geen geld van EVA) uitgeven voor een product dat ik totaal niet ok vind en zo weinig mogelijk bijdragen leveren aan een industrie die ik verwerpelijk vind. Anderzijds wou ik ook niet overkomen als een extremist, want ik vermoedde dat veel mensen dat standpunt erg extreem zouden vinden. Los daarvan zag ik de rekening oplopen in dat redelijke sjieke restaurant. En dus was ik heel erg tevreden toen Antoinette me zei dat zij de rekening zou betalen. Dilemma opgelost!
En wat zou u doen? :-)
donderdag 30 april 2009
dinsdag 28 april 2009
Empathie en de eend
In De Standaard van ergens vorige week schreef journalist Tom Heremans dit vrij lullige stukje naar aanleiding van een bericht over een ongeval met een eend. Hieronder vind je mijn (vooralsnog niet gepubliceerde) reactie...
In ‘Genoeg Gekwaakt’ (DS 24/4) verwoordt redacteur Tom Heremans zijn ongenoegen over een bericht van de Vogelbescherming. Toen een eend was aangereden op de weg, probeerde haar (levenslange) partner het lijkje weer op de been te krijgen en te beschermen tegen het verkeer. Dhr. Heremans vond ’t wel ‘sneu voor de eend’, maar is niet te spreken over ‘de manier waarop dat pluimvee hier vermenselijkt wordt’. Hij hekelt vervolgens het selectieve gedrag van dierenvrienden: ‘als het pluimen of een pels heeft, dan moeten we er compassie mee hebben.’ En dan raast hij nog wat verder. Antropomorfisme, inconsistentie, onmenselijkheid: de klassieke argumenten tegen dierenrechten en dierenwelzijn op een lelijk hoopje.
De dierenvrienden waarover Dhr. Heremans schrijft, geven doorgaans om meer dan enkel de aaibare soorten. De auteur lijkt het hypocriet te vinden dat GAIA niet ijvert voor de rechten van de spin. Maar zal hij, wanneer de dierenrechtenorganisatie begint met een pro-spinnencampagne, werkelijk de eerste zijn om haar te prijzen om haar consistentie?
Natuurlijk niet. Dhr. Heremans zou haar dan beschuldigen van pietluttigheid en het kiezen van de verkeerde doelen. Wanneer mensen of groepen empathie uiten voor dieren, zijn er altijd voldoende anderen die hen verwijten inconsistent te zijn, of schijnheilig, of verwijfd, of die hen vertellen dat ze niet geven om mensen, of wat dan ook. Dhr. Heremans is er mooi in geslaagd alle clichés te bundelen. Uiteraard kan hij hier en daar een punt hebben, voor sommige gevallen. Maar wat mij persoonlijk mateloos fascineert is het volgende: waarom schiet iemand als Dhr. Heremans zo in het defensief wanneer we ochod even wat zachtheid tonen naar een eend die zijn vrouwtje kwijt is? Het lijkt wel alsof de man zich wezenlijk bedreigd voelt.
Om Dhr. Heremans gerust te stellen: als hij zoekt naar een andere benadering van dieren, dan kan hij die ten overvloede aantreffen op onze planeet. Voor dieren, zo zei Schopenhauer, is de aarde de hel, en de mensen zijn hun duivels. Overdreven? Vandaag worden voor voeding alleen al jaarlijks 55 miljard dieren in doorgaans ellendige omstandigheden gekweekt en gedood. Rücksichtlos en ad libidum. Als er dan, vanwege diezelfde kwelgeest-mensen, een zeldzaam teken komt van genegenheid en compassie voor onze niet menselijke mede-aardbewoners, is dat dan niet iets wat gerespecteerd en aangemoedigd mag worden, veeleer dan belachelijk gemaakt? Een beetje ‘ver-menselijking’ kan dus geen kwaad. Integendeel.
Tobias Leenaert
De auteur is coördinator van EVA vzw (Ethisch Vegetarisch Alternatief) en eet al ruim tien jaar zelfs de lelijkste dieren niet op.
In ‘Genoeg Gekwaakt’ (DS 24/4) verwoordt redacteur Tom Heremans zijn ongenoegen over een bericht van de Vogelbescherming. Toen een eend was aangereden op de weg, probeerde haar (levenslange) partner het lijkje weer op de been te krijgen en te beschermen tegen het verkeer. Dhr. Heremans vond ’t wel ‘sneu voor de eend’, maar is niet te spreken over ‘de manier waarop dat pluimvee hier vermenselijkt wordt’. Hij hekelt vervolgens het selectieve gedrag van dierenvrienden: ‘als het pluimen of een pels heeft, dan moeten we er compassie mee hebben.’ En dan raast hij nog wat verder. Antropomorfisme, inconsistentie, onmenselijkheid: de klassieke argumenten tegen dierenrechten en dierenwelzijn op een lelijk hoopje.
De dierenvrienden waarover Dhr. Heremans schrijft, geven doorgaans om meer dan enkel de aaibare soorten. De auteur lijkt het hypocriet te vinden dat GAIA niet ijvert voor de rechten van de spin. Maar zal hij, wanneer de dierenrechtenorganisatie begint met een pro-spinnencampagne, werkelijk de eerste zijn om haar te prijzen om haar consistentie?
Natuurlijk niet. Dhr. Heremans zou haar dan beschuldigen van pietluttigheid en het kiezen van de verkeerde doelen. Wanneer mensen of groepen empathie uiten voor dieren, zijn er altijd voldoende anderen die hen verwijten inconsistent te zijn, of schijnheilig, of verwijfd, of die hen vertellen dat ze niet geven om mensen, of wat dan ook. Dhr. Heremans is er mooi in geslaagd alle clichés te bundelen. Uiteraard kan hij hier en daar een punt hebben, voor sommige gevallen. Maar wat mij persoonlijk mateloos fascineert is het volgende: waarom schiet iemand als Dhr. Heremans zo in het defensief wanneer we ochod even wat zachtheid tonen naar een eend die zijn vrouwtje kwijt is? Het lijkt wel alsof de man zich wezenlijk bedreigd voelt.
Om Dhr. Heremans gerust te stellen: als hij zoekt naar een andere benadering van dieren, dan kan hij die ten overvloede aantreffen op onze planeet. Voor dieren, zo zei Schopenhauer, is de aarde de hel, en de mensen zijn hun duivels. Overdreven? Vandaag worden voor voeding alleen al jaarlijks 55 miljard dieren in doorgaans ellendige omstandigheden gekweekt en gedood. Rücksichtlos en ad libidum. Als er dan, vanwege diezelfde kwelgeest-mensen, een zeldzaam teken komt van genegenheid en compassie voor onze niet menselijke mede-aardbewoners, is dat dan niet iets wat gerespecteerd en aangemoedigd mag worden, veeleer dan belachelijk gemaakt? Een beetje ‘ver-menselijking’ kan dus geen kwaad. Integendeel.
Tobias Leenaert
De auteur is coördinator van EVA vzw (Ethisch Vegetarisch Alternatief) en eet al ruim tien jaar zelfs de lelijkste dieren niet op.
zondag 26 april 2009
Dieren of mensen
Het lammetje dat we gevonden hadden (zie 'lam na Pasen') is spoorloos verdwenen. Het werd door ons uiteindelijk in bewaring meegegeven toen een dierenarts van de veeartsenijschool Merelbeke (de faculteit diergeneeskunde van de Gentse Universiteit) het kwam bezoeken. Hij vond 't een goed idee dat zijn internaatstudenten erop zouden letten tot het weer bij krachten was. Toen we gisteren informeerden via de telefoon, wist men ons te vertellen dat het dier weg was sinds donderdag, en niemand lijkt te weten waar het is. Men heeft niet de moeite gedaan om ons even spontaan op de hoogte te stellen. Ook aan de telefoon lijkt niemand er mee in te zitten.
Vandaag was er toevallig opendeurdag op de veeartsenijschool en we gingen er naartoe om te zien of we iemand konden vinden die op de hoogte was, maar geen van de betrokkenen was daar. Dus morgen even bellen, hoewel ik niet weet of er veel te doen valt.
Als je daar zo rondloopt en de zalen ziet waar paarden, koeien en andere grote dieren worden geopereerd, foto's ziet met tien mensen in de operatiekamer rond een paard, enzovoort, merk je hoeveel geld er in die dieren gestopt wordt. Omdat het dieren zijn met een zekere economische waarde natuurlijk: vleesvee, sportpaarden... Ik moest denken aan de vaakgehoorde kritiek tegen vegetariers en dierenrechtenactivisten: dat veel geven om en geld spenderen aan dieren, terwijl mensen aan het sterven zijn van de honger, decadent is. 't Is natuurlijk een heel slecht argument, waarop ik gewoonlijk zeg dat niet alleen het een het ander niet in de weg staat, maar dat ze ook complementair zijn: empathie voor dieren kan leiden tot meer empathie voor mensen, en bovendien doe je iets goeds voor de mensen in het zuiden wanneer 'dierenliefde' ervoor zorgt dat je vegetarisch eet. Maar vandaag werd me duidelijk dat je het decadentie-argument ook nog op een andere manier kan weerleggen: er wordt ook enorm veel geld gestopt in het onderzoeken, genezen, oplappen enz van "vleesvee", en - in tegenstelling tot het verzorgen van gezelschapsdieren - gaat het om geld investeren in iets veel minder nobels: zorgen dat die dieren zo gezond mogelijk zijn omdat ze zoveel mogelijk zouden opbrengen, meestal in termen van kilo's vlees. Daarvan kan je wél zeggen: en dat terwijl er zoveel mensen omkomen van de honger.
Vandaag was er toevallig opendeurdag op de veeartsenijschool en we gingen er naartoe om te zien of we iemand konden vinden die op de hoogte was, maar geen van de betrokkenen was daar. Dus morgen even bellen, hoewel ik niet weet of er veel te doen valt.
Als je daar zo rondloopt en de zalen ziet waar paarden, koeien en andere grote dieren worden geopereerd, foto's ziet met tien mensen in de operatiekamer rond een paard, enzovoort, merk je hoeveel geld er in die dieren gestopt wordt. Omdat het dieren zijn met een zekere economische waarde natuurlijk: vleesvee, sportpaarden... Ik moest denken aan de vaakgehoorde kritiek tegen vegetariers en dierenrechtenactivisten: dat veel geven om en geld spenderen aan dieren, terwijl mensen aan het sterven zijn van de honger, decadent is. 't Is natuurlijk een heel slecht argument, waarop ik gewoonlijk zeg dat niet alleen het een het ander niet in de weg staat, maar dat ze ook complementair zijn: empathie voor dieren kan leiden tot meer empathie voor mensen, en bovendien doe je iets goeds voor de mensen in het zuiden wanneer 'dierenliefde' ervoor zorgt dat je vegetarisch eet. Maar vandaag werd me duidelijk dat je het decadentie-argument ook nog op een andere manier kan weerleggen: er wordt ook enorm veel geld gestopt in het onderzoeken, genezen, oplappen enz van "vleesvee", en - in tegenstelling tot het verzorgen van gezelschapsdieren - gaat het om geld investeren in iets veel minder nobels: zorgen dat die dieren zo gezond mogelijk zijn omdat ze zoveel mogelijk zouden opbrengen, meestal in termen van kilo's vlees. Daarvan kan je wél zeggen: en dat terwijl er zoveel mensen omkomen van de honger.
woensdag 22 april 2009
Nederlandse partij wil verbod op vegetarisch kookboek
Al te gek: de Nederlandse partijd CDA wil dat de verkoop van een vegetarisch kookboek verboden wordt. Lees deze onzin hier. Het kookboekje is uitgegeven door het Voedingscentrum, een instantie die gefinancierd wordt door het ministerie van landbouw. Volgens het CDA is het niet gepast dat er vanuit die hoek reclame gemaakt wordt voor een vegetarische levensstijl (voor het eten van vlees mag reclame natuurlijk wel). Het alternatief dat voorgesteld wordt is ook hilarisch: het CDA wil het geld dat voor het kookboek wordt uitgegeven, liever besteden aan een voorlichtingscampagne over het maatschappelijk nut van dierproeven. Je voelt met je ellebogen aan dat hier een anti-dierenrechtenmens ende verstokte carnivoor achter zit :-)
Het valt me op dat de vleessector de laatste tijd hier en daar fel reageert. Wellicht voelt ze nattigheid. In de VS werd president Obama onlangs gevraagd om Meatless Mondays officieel in te voeren. De sector kwam onmiddellijk af met een (uiteraard inhoudelijk weinig relevante) reactie.
Nog in Nederland is er een strijd uitgebarsten tussen dierenrechtenorganisatie Wakker Dier en de pluimveesector. Wakker Dier vindt de slogan "kip, het meest veelzijdige stukje vlees" misleidend, en parodieert deze op de radio met "kip, het meest mishandelde stukje vlees". Dat vinden de kippenkwekers maar niks, en zij willen dus met plezier Wakker Dier voor de rechter slepen. Benieuwd...
In Belgie beet de Boerenbond onlangs fel van zich af, naar aanleiding van GAIA's konijnencampagne, met als resultaat een nieuwe reactie van Vandenbosch.
The heat is on!
Het valt me op dat de vleessector de laatste tijd hier en daar fel reageert. Wellicht voelt ze nattigheid. In de VS werd president Obama onlangs gevraagd om Meatless Mondays officieel in te voeren. De sector kwam onmiddellijk af met een (uiteraard inhoudelijk weinig relevante) reactie.
Nog in Nederland is er een strijd uitgebarsten tussen dierenrechtenorganisatie Wakker Dier en de pluimveesector. Wakker Dier vindt de slogan "kip, het meest veelzijdige stukje vlees" misleidend, en parodieert deze op de radio met "kip, het meest mishandelde stukje vlees". Dat vinden de kippenkwekers maar niks, en zij willen dus met plezier Wakker Dier voor de rechter slepen. Benieuwd...
In Belgie beet de Boerenbond onlangs fel van zich af, naar aanleiding van GAIA's konijnencampagne, met als resultaat een nieuwe reactie van Vandenbosch.
The heat is on!
dinsdag 21 april 2009
Melk, once more
Deze morgen was ik even op Radio 2, in verband met een item over melk. Je kan hier herbeluisteren. Men liet afwisselend mij ("tegen" melk) en Inge Coene, van NICE vzw, aan het woord. Op de radio vermelden ze leuk en terecht dat NICE de voorlichting doet van de VLAM, die zorgen voor de promotie van alle mogelijke landbouwproducten. Op de website van Nice staat bij Over Nice ,wel "Nice maakt deel uit van Vlam", maar de hoofdtekst doet vermoeden dat het hier over een strikt onafhankelijke organisatie gaat:
Soit, in all fairness: een vegetarische organisatie als EVA heeft ook een zekere vooringenomenheid (bias in het Engels is een beter woord). Wij willen immers niet alleen dat mensen gezond eten, maar ook dat dieren zoveel mogelijk gespaard worden en dat onze planeet goed boert (dankzij een verlaagde vleesconsumptie). Maar onze belangen zijn tenminste niet commercieel - wat van NICE (en zoals ik eerder al schreef) van de hele zuivelpromotiecampagne niet gezegd kan worden.
In die context nog even de Nederlander Sander Kersten (Wageningen Universiteit) citeren die we al aan het woord lieten in ons persbericht over melk van niet zo lang geleden:
‘Dat de zuivelsector reclame maakt voor zijn producten is normaal. Het problematische is de manier waarop dat gebeurt. De zuivelsector maakt reclame op zo’n manier dat het niet duidelijk is wie er achter de reclame zit. Het lijkt alsof de overheid voorlichting geeft, of een onafhankelijke instelling die het algemeen belang nastreeft. En dat is natuurlijk niet zo.’
De dietiste, mevrouw Van De Sompel, die achteraf haar commentaar gaf over beide stellingnames, was verrassend objectief. We hoorden dat verrijkte sojamelk een goede vervanger was, en dat in de toekomst de calciumaanbevelingen - wie weet - wel eens aangepast zouden kunnen worden. Verder ging ze - zoals te verwachten - voorlopig uit van de aanbevelingen van de Hoge Gezondheidsraad, binnen welk kader melk een makkelijk middel is om aan onze calcium te komen. Makkelijk, dat kan niet ontkend worden. Of het daarom de beste bron is, dat is een andere zaak.
“Het voedingsinformatiecentrum NICE (Nutrition Information Center) verzamelt en verspreidt sinds haar oprichting in 1992 en onder toezicht van haar wetenschappelijke adviesraad wetenschappelijke en educatieve informatie over voeding en gezondheid. De verstrekte informatie is actueel, objectief en wetenschappelijk correct en sluit aan bij de nationale voedingsaanbevelingen en de richtlijnen van het Vlaamse voedingsvoorlichtingsmodel, de actieve voedingsdriehoek.”
Soit, in all fairness: een vegetarische organisatie als EVA heeft ook een zekere vooringenomenheid (bias in het Engels is een beter woord). Wij willen immers niet alleen dat mensen gezond eten, maar ook dat dieren zoveel mogelijk gespaard worden en dat onze planeet goed boert (dankzij een verlaagde vleesconsumptie). Maar onze belangen zijn tenminste niet commercieel - wat van NICE (en zoals ik eerder al schreef) van de hele zuivelpromotiecampagne niet gezegd kan worden.
In die context nog even de Nederlander Sander Kersten (Wageningen Universiteit) citeren die we al aan het woord lieten in ons persbericht over melk van niet zo lang geleden:
‘Dat de zuivelsector reclame maakt voor zijn producten is normaal. Het problematische is de manier waarop dat gebeurt. De zuivelsector maakt reclame op zo’n manier dat het niet duidelijk is wie er achter de reclame zit. Het lijkt alsof de overheid voorlichting geeft, of een onafhankelijke instelling die het algemeen belang nastreeft. En dat is natuurlijk niet zo.’
De dietiste, mevrouw Van De Sompel, die achteraf haar commentaar gaf over beide stellingnames, was verrassend objectief. We hoorden dat verrijkte sojamelk een goede vervanger was, en dat in de toekomst de calciumaanbevelingen - wie weet - wel eens aangepast zouden kunnen worden. Verder ging ze - zoals te verwachten - voorlopig uit van de aanbevelingen van de Hoge Gezondheidsraad, binnen welk kader melk een makkelijk middel is om aan onze calcium te komen. Makkelijk, dat kan niet ontkend worden. Of het daarom de beste bron is, dat is een andere zaak.
zondag 19 april 2009
Lam na Pasen
Vanmiddag waren we even op het verjaardagsfeestje van het dochtertje van mijn broer, dat één werd. Mijn vriendin kreeg een telefoontje van twee vrienden die in een wei, toevallig in de buurt, een piepjong lammetje gevonden hadden, blijkbaar verstoten door de moeder. We zijn erheen gereden en maakten voor naar huis te gaan eerst opnieuw halte bij mijn broer, die uiteraard een papfles liggen had.
Ik had van in de auto al even gebeld om te vragen om al wat melk te warmen, en een hele hoop mensen - volwassenen en kinderen - kwamen kijken toen we met in de auto het diertje de fles gaven. Veel interesse, en veel "oohs".
Ik moest denken aan een paar krantenberichten van de voorbije weken. In het kader van het nakende paasfeest had men het in de kranten over 'melklam' (het woord alleen al...) en hoe er traditioneel wel wat meer lamsvlees werd verkocht, maar dat de verkoop ervan in Belgie toch moeilijk bleef. Een lammetje is doorgaans minder dan zes maanden oud. Er werd een bekende chef bij geciteerd die melklam op zijn menu had staan. Volgens hem deed de klant er niet emotioneel over, en 'zo hoort het ook', aldus deze kok.
Er zijn weinig mensen die niet vertederd zouden zijn door zo'n lammetje - zoals vandaag weer werd aangetoond. En toch... de meeste van die mensen slaan een lamsboutje niet af. Je kan dat schijnheilig noemen, maar om het eens positief te zeggen: wat de mensen doen in de praktijk is gelukkig vaak geen weerspiegeling van hun echte gevoelens. Wanneer die gevoelens ('sentimentaliteit', volgens de cynische) worden toegelaten, en we onze kinderen niet meer leren dat we ze moeten vergeten en dat 'we nu eenmaal vlees moeten eten', dan kan er heel wat moois uit een mens komen.
Het lammetje ligt op dit moment te slapen in met een hoop warmwaterkruikjes onder een dekentje. We hopen dat ie het haalt.
donderdag 16 april 2009
De zuivellobby
Enige tijd geleden, toen de Melkbrigade-reclamecampagne bedacht werd (de moeder, beste lezer, van alle reclamecampagnes) kroop ik in mijn pen en schreef ik een en ander over (tegen, laat ons zeggen) zuivel. Ik vind 't nog steeds bijzonder vreemd dat iedereen zomaar rustig aanvaardt wat wij in het kader van die herdenking konden lezen: dat de belangrijkste reden achter de zuivelcampagne het wegwerken van melkplassen en boterbergen was. Met andere woorden, als u en ik vandaag geloven dat we veel melk moeten drinken, dan zitten daar niet in de eerste plaats gezondheids- maar wel economische argumenten achter. Wie wil lezen wat ik over zuivel schreef, hij of zij klikke hier en hier.
De aanleiding van deze post is wederom een straf voorbeeldje van het werk van de zuivelloby, nu in de VS. Dit keer zouden ze erin geslaagd zijn om een cursus aan de befaamde Cornell Universiteit af te laten voeren. De motivatie is evident: lesgever is T Collin Campbell, auteur van de befaamde China Study, die vreselijk kritisch is over de consumptie van zuivel, en onder meer aantoont dat de landen waar osteoporose het meeste voorkomt, meteen ook de landen zijn waar de zuivelconsumptie het hoogst is. Een artikel in The Cornell Daily Sun doet het verhaal. Campbell, een zeer gerespecteerd onderzoeker, doceerde de cursus Nutritional Sciences 200: Vegetarian Nutrition, tot die plots, zonder overleg met hem, afgevoerd werd in 2005. Die beslissing werd blijkbaar genomen door het toenmalige hoofd van de afdeling voedingswetenschappen. Moet het lukken dat deze man ook een consultant is voor... het Danone instituut.
Volgens het huidige hoofd voedingswetenschappen ziet Campbell spoken. Volgens Campbell zelf was er tegenkanting tegen zijn vegetarische cursus van in den beginne. Hij spreekt over een flagrante schending van zijn academische vrijheid.
Gelukkig hebben een paar studenten ondertussen een petitie opgezet om de cursus terug in het curriculum te krijgen.
De aanleiding van deze post is wederom een straf voorbeeldje van het werk van de zuivelloby, nu in de VS. Dit keer zouden ze erin geslaagd zijn om een cursus aan de befaamde Cornell Universiteit af te laten voeren. De motivatie is evident: lesgever is T Collin Campbell, auteur van de befaamde China Study, die vreselijk kritisch is over de consumptie van zuivel, en onder meer aantoont dat de landen waar osteoporose het meeste voorkomt, meteen ook de landen zijn waar de zuivelconsumptie het hoogst is. Een artikel in The Cornell Daily Sun doet het verhaal. Campbell, een zeer gerespecteerd onderzoeker, doceerde de cursus Nutritional Sciences 200: Vegetarian Nutrition, tot die plots, zonder overleg met hem, afgevoerd werd in 2005. Die beslissing werd blijkbaar genomen door het toenmalige hoofd van de afdeling voedingswetenschappen. Moet het lukken dat deze man ook een consultant is voor... het Danone instituut.
Volgens het huidige hoofd voedingswetenschappen ziet Campbell spoken. Volgens Campbell zelf was er tegenkanting tegen zijn vegetarische cursus van in den beginne. Hij spreekt over een flagrante schending van zijn academische vrijheid.
Gelukkig hebben een paar studenten ondertussen een petitie opgezet om de cursus terug in het curriculum te krijgen.
dinsdag 14 april 2009
Tussen goed en kwaad
Gisteren was verlof. Ik deed drie dingen om me te ontspannen, en leg even het verband ertussen uit.
Ik begon met het lezen in Dominion, een boek van Matthew Scully, een ex-speechwriter van George Bush (de man is misschien conservatief, maar boy, hij kan schrijven). Hoofdstuk twee is getiteld The Shooting Field, en gaat over de jacht. Scully ging daarvoor langs op een beurs van Safari Club International, en beschrijft wat daar aangeboden wordt (safari's waarin je eender wat voor beest kan neerknallen). Hij heeft 't ook over de awards die de Safari Club jaarlijks uitreikt, en welke graden je als jager kan verdienen. Ontnuchterend! Weet u bijvoorbeeld wat een African Big Five Grand Slam is? In elk geval, wat we zien bij deze Safari Club is heel eenvoudig: het is, wat mij betreft, de mensheid op haar slechtst. Je wordt beloond voor het vermoorden van prachtige dieren.
Kijk overigens eens naar het walgelijke family-friendly silhouetbeeld op de website van de Safari Club.
Vervolgens keek ik naar Charlotte's Web, een ontroerende kinderfilm, ook geschikt voor ongevoelige kijkers. Misschien voor sommigen te sentimenteel, maar dat is hun probleem. De mensheid op haar mooist. Over vriendschap, schoonheid, en het niet eten van dieren.
En ten slotte zag ik The Day the Earth Stood Still, waarin een alien, Klaatu (Keanu Reeves) moet beslissen of de mensheid nog een kans krijgt of niet. De brave man heeft blijkbaar veel slechts gehoord over wat er op Aarde gebeurt. Hij vindt dat de planeet gered moet worden, en de galactische raad blijkt te denken dat dat best kan als de mens verdwijnt. Maar Klaatu doet een ontdekking: er is ook een andere kant aan de mens.
De mens die dieren neerschiet voor plezier en kicks. En de mens die om dieren geeft en ze uit de pot houdt. Benieuwd wat de aliens zullen zien wanneer ze toekomen.
Ik begon met het lezen in Dominion, een boek van Matthew Scully, een ex-speechwriter van George Bush (de man is misschien conservatief, maar boy, hij kan schrijven). Hoofdstuk twee is getiteld The Shooting Field, en gaat over de jacht. Scully ging daarvoor langs op een beurs van Safari Club International, en beschrijft wat daar aangeboden wordt (safari's waarin je eender wat voor beest kan neerknallen). Hij heeft 't ook over de awards die de Safari Club jaarlijks uitreikt, en welke graden je als jager kan verdienen. Ontnuchterend! Weet u bijvoorbeeld wat een African Big Five Grand Slam is? In elk geval, wat we zien bij deze Safari Club is heel eenvoudig: het is, wat mij betreft, de mensheid op haar slechtst. Je wordt beloond voor het vermoorden van prachtige dieren.
Kijk overigens eens naar het walgelijke family-friendly silhouetbeeld op de website van de Safari Club.
Vervolgens keek ik naar Charlotte's Web, een ontroerende kinderfilm, ook geschikt voor ongevoelige kijkers. Misschien voor sommigen te sentimenteel, maar dat is hun probleem. De mensheid op haar mooist. Over vriendschap, schoonheid, en het niet eten van dieren.
En ten slotte zag ik The Day the Earth Stood Still, waarin een alien, Klaatu (Keanu Reeves) moet beslissen of de mensheid nog een kans krijgt of niet. De brave man heeft blijkbaar veel slechts gehoord over wat er op Aarde gebeurt. Hij vindt dat de planeet gered moet worden, en de galactische raad blijkt te denken dat dat best kan als de mens verdwijnt. Maar Klaatu doet een ontdekking: er is ook een andere kant aan de mens.
De mens die dieren neerschiet voor plezier en kicks. En de mens die om dieren geeft en ze uit de pot houdt. Benieuwd wat de aliens zullen zien wanneer ze toekomen.
vrijdag 10 april 2009
Verspilling
Verspilling van voedsel is een gevoelige zaak. We zijn daar ferm tegen. Welke vormen van voedselverspilling kennen we zo? Eten dat gewoon weggegooid wordt om dat men 't niet opeet is één vorm. Een studie van niet zo héél lang geleden toonde aan wat bijvoorbeeld de Britten zo allemaal weggooien aan eten. Daarbij horen bijvoorbeeld 1,3 miljoen dozen yoghurt, 660.000 eieren, 5.500 kippen en 440.000 kant-en-klaar maaltijden. In totaal zou het gaan om ongeveer een derde van al het voedsel, voor een waarde van 13 miljard euro per jaar.
Vandaag reageerde eurocommissaris voor Landbouw Mariann Fischer Boel tegen voedselverspilling, die ze even onethisch noemde als energieverspilling. Fischer Boel vraagt zich - terecht - af of het zin heeft om (met het oog op de groeiende wereldbevolking) de voedselproductie op te drijven als we ondertussen bezig blijven met zo massaal voedsel te verspillen. Good point.
Nog een andere vorm van verspilling is volgens velen het gebruik van voedselgewassen voor biobrandstoffen. Men vindt 't pervers dat we eten gebruiken om onze wagens mee te voederen terwijl er mensen omkomen van honger.
Maar waarom wordt er zelden gesproken over de verspilling die inherent is in het produceren van vlees? Simpel gezegd: er komt gemiddeld veel minder voedsel (gerekend in calorieën of eiwitten) UIT een dier (varken, kip, maar vooral koe) in de vorm van vlees, dan er IN gaat in de vorm van plantaardig voedsel, dat vaak rechtstreeks door mensen te consumeren is. 40 % van het wereldwijd geproduceerde graan wordt gebruikt als diervoeder en voor een deel dus weggegooid.
Vergelijk dat even met bijvoorbeeld de kwestie van de biobrandstoffen, waarover we véél meer horen. Verhelderend is een stukje van George Monbiot, getiteld The Pleasures of the Flesh. Hij schrijft (over 2008):
While 100m tonnes of food will be diverted this year to feed cars, 760m tonnes will be snatched from the mouths of humans to feed animals(9). This could cover the global food deficit 14 times. If you care about hunger, eat less meat.
Niet dat we de andere problemen moeten relativeren. Maar opnieuw: perspectief.
Vandaag reageerde eurocommissaris voor Landbouw Mariann Fischer Boel tegen voedselverspilling, die ze even onethisch noemde als energieverspilling. Fischer Boel vraagt zich - terecht - af of het zin heeft om (met het oog op de groeiende wereldbevolking) de voedselproductie op te drijven als we ondertussen bezig blijven met zo massaal voedsel te verspillen. Good point.
Nog een andere vorm van verspilling is volgens velen het gebruik van voedselgewassen voor biobrandstoffen. Men vindt 't pervers dat we eten gebruiken om onze wagens mee te voederen terwijl er mensen omkomen van honger.
Maar waarom wordt er zelden gesproken over de verspilling die inherent is in het produceren van vlees? Simpel gezegd: er komt gemiddeld veel minder voedsel (gerekend in calorieën of eiwitten) UIT een dier (varken, kip, maar vooral koe) in de vorm van vlees, dan er IN gaat in de vorm van plantaardig voedsel, dat vaak rechtstreeks door mensen te consumeren is. 40 % van het wereldwijd geproduceerde graan wordt gebruikt als diervoeder en voor een deel dus weggegooid.
Vergelijk dat even met bijvoorbeeld de kwestie van de biobrandstoffen, waarover we véél meer horen. Verhelderend is een stukje van George Monbiot, getiteld The Pleasures of the Flesh. Hij schrijft (over 2008):
While 100m tonnes of food will be diverted this year to feed cars, 760m tonnes will be snatched from the mouths of humans to feed animals(9). This could cover the global food deficit 14 times. If you care about hunger, eat less meat.
Niet dat we de andere problemen moeten relativeren. Maar opnieuw: perspectief.
donderdag 9 april 2009
Vegetariërs en eetstoornissen
Misschien heb je 't ergens opgevangen: vegetariërs zouden meer lijden aan eetstoornissen dan de gemiddelde bevolking. Vooral vreetbuien zouden meer voorkomen (zie de originele studie).
De Amerikaanse dietist Jack Norris geeft wat duiding op zijn blog. Eerst en vooral staat een vegetarisch voedingspatroon meer en meer bekend als een goede manier om gewicht te verliezen. 't Is dan ook niet verrassend dat onder jonge veggies eetstoornissen meer voorkomen dan gemiddeld - vele jonge mensen (vooral meisjes) proberen immers wel eens vegetarisme uit om te vermageren.
In het onderzoek werden als vegetarier beschouwd: iedereen die zichzelf als vegetarier beschouwde sinds minimum een maand. 25% van de ondervraagde "vegetariërs" at kip en 46% at vis. Werden beschouwd als mensen die lijden aan een eetstoornis: iedereen die in het afgelopen jaar ongezond gedrag ter controle van het gewicht vertoonde, en al wie minstens één keer een vreetbui had.
Je zou het kunnen omkeren: 't is niet verrassend dat veel mensen die eetstoornissen vertoonden, zich op een of ander moment wel eens vegetariër noemen - zeker als de omschrijving zo vaag en oncorrect is.
Jack Norris: als je wil onderzoeken of vegetariër worden leidt tot eetstoornissen (wat gesuggereerd wordt of wat de lezer oppikt van de berichtgeving) moet je met een groep mensen starten (sommige vegetariër, andere niet) die geen geschiedenis van eetstoornissen hebben, en dan kijken of ze die later wel ontwikkelen.
Positief in de studie was dat onder de oudere groep ondervraagden, de (op het moment) vegetarische deelnemers veel minder vaak overgewichtig of zwaarlijvig waren en dat de vegetarische jongeren en jongvolwassenen de grootste inname van fruit en groenten vertoonden.
In elk geval moet over de kwestie van eetstoornissen niet lichtzinnig gegaan worden (en vegetariërs hebben, aldus Norris, wellicht wel degelijk een grotere kans op orthorexie bijvoorbeeld), maar een en ander moet wel in perspectief geplaatst worden.
De Amerikaanse dietist Jack Norris geeft wat duiding op zijn blog. Eerst en vooral staat een vegetarisch voedingspatroon meer en meer bekend als een goede manier om gewicht te verliezen. 't Is dan ook niet verrassend dat onder jonge veggies eetstoornissen meer voorkomen dan gemiddeld - vele jonge mensen (vooral meisjes) proberen immers wel eens vegetarisme uit om te vermageren.
In het onderzoek werden als vegetarier beschouwd: iedereen die zichzelf als vegetarier beschouwde sinds minimum een maand. 25% van de ondervraagde "vegetariërs" at kip en 46% at vis. Werden beschouwd als mensen die lijden aan een eetstoornis: iedereen die in het afgelopen jaar ongezond gedrag ter controle van het gewicht vertoonde, en al wie minstens één keer een vreetbui had.
Je zou het kunnen omkeren: 't is niet verrassend dat veel mensen die eetstoornissen vertoonden, zich op een of ander moment wel eens vegetariër noemen - zeker als de omschrijving zo vaag en oncorrect is.
Jack Norris: als je wil onderzoeken of vegetariër worden leidt tot eetstoornissen (wat gesuggereerd wordt of wat de lezer oppikt van de berichtgeving) moet je met een groep mensen starten (sommige vegetariër, andere niet) die geen geschiedenis van eetstoornissen hebben, en dan kijken of ze die later wel ontwikkelen.
Positief in de studie was dat onder de oudere groep ondervraagden, de (op het moment) vegetarische deelnemers veel minder vaak overgewichtig of zwaarlijvig waren en dat de vegetarische jongeren en jongvolwassenen de grootste inname van fruit en groenten vertoonden.
In elk geval moet over de kwestie van eetstoornissen niet lichtzinnig gegaan worden (en vegetariërs hebben, aldus Norris, wellicht wel degelijk een grotere kans op orthorexie bijvoorbeeld), maar een en ander moet wel in perspectief geplaatst worden.
dinsdag 7 april 2009
Misleiding
Ik was dit weekend boodschappen gaan doen en op de parking was net een leverancier vlees aan het leveren. Ik had een fototoestel bij me omdat we op weg waren naar een wandelgebied, en maakte snel deze foto. Zeer tekenend vond ik hem. Een van de middelen die door vleesproducenten of -verkopers gebruikt worden om vlees meer 'verteerbaar' te maken voor mensen die anders misschien te veel zouden nadenken of voelen, is doen alsof de dieren een goed leven hadden. Kippen die vrolijk ronddartelen op het erf van boer Jef, koeien die vrolijk buiten grazen terwijl ze meer en meer op stal zitten, en hier dus, voorwaar, een varken dat van de zon ligt te genieten in zijn zetel. De meesten van ons weten natuurlijk ergens (bewust of onbewust) beter, maar zelden worden feit en fictie zo mooi naast elkaar geplaatst als op deze foto.
donderdag 2 april 2009
Over koeien, jagers en pedofielen
55 miljard dieren per jaar worden er wereldwijd gedood voor voeding (elke keer ik dat schrijf of vertel twijfel ik opnieuw: zijn het er echt zoveel? moet 't niet miljoen zijn?). Maar af en toe is er een klein succesverhaaltje, een straaltje hoop, dat bovendien al die anonieme beesten even een gezicht geeft. Hier is er eentje: een Brits rund zag het slachthuis niet zitten en dook niet minder dan negen maanden onder. Het bleek in staat goed voor zichzelf te zorgen en kwam enkel 's nachts buiten. Het dier is definitief gered, want twee dierenvriendinnen hebben het gekocht van de eigenaar.
En ook leuk: Geert Hoste, peter van Vogelbescherming vzw, heeft de woede van de jagers over zich gehaald. Tijdens een van zijn conferences zei hij dat natuurbeheer aan jagers overlaten een beetje hetzelfde was als pedofielen inschakelen voor speelpleinwerking. Geinteresseerd om te weten wat ze over deze vergelijking denken op een jagersforum? De Hubertusvereniging - een of andere vereniging van jagers - dreigt ermee naar de rechter te stappen en Hoste aan te klagen voor smaad. De komiek blijkt niet echt onder de indruk.
De jacht is altijd een interessante discussie. Ik vraag me af of je er eigenlijk wel grond hebt om ertegen te zijn als je geen vegetariër bent. Wat denkt u?
En ook leuk: Geert Hoste, peter van Vogelbescherming vzw, heeft de woede van de jagers over zich gehaald. Tijdens een van zijn conferences zei hij dat natuurbeheer aan jagers overlaten een beetje hetzelfde was als pedofielen inschakelen voor speelpleinwerking. Geinteresseerd om te weten wat ze over deze vergelijking denken op een jagersforum? De Hubertusvereniging - een of andere vereniging van jagers - dreigt ermee naar de rechter te stappen en Hoste aan te klagen voor smaad. De komiek blijkt niet echt onder de indruk.
De jacht is altijd een interessante discussie. Ik vraag me af of je er eigenlijk wel grond hebt om ertegen te zijn als je geen vegetariër bent. Wat denkt u?
woensdag 1 april 2009
Kokkin slacht konijn.
Rel in Duitsland: een kokkin slacht een konijn tijdens een TV-programma, voor de ogen van huilende kinderen. Het programma wordt 14 april uitgezonden. De kokkin wilde tonen waar het voedsel vandaan komt. Deed me denken aan Jamie Oliver die wilde tonen waar eieren vandaan komen.
Schokkend? Zeker. Maar niettemin correct, naar mijn bescheiden mening. We hebben de mond vol van bewust consumeren. Daar hoort ook bij dat we weten waar vlees vandaan komt, wat er met de dieren gebeurde, hoe ze geslacht werden, enzoverder. Misschien niet ideaal om zo duidelijk aan kinderen te tonen, maar anderzijds... moeten we ze voorliegen? Of een compromis: we geven ze geen vlees voor ze oud genoeg zijn om de waarheid eromtrent aan te kunnen, en dan kunnen ze voor zichzelf beslissen?
Schokkend? Zeker. Maar niettemin correct, naar mijn bescheiden mening. We hebben de mond vol van bewust consumeren. Daar hoort ook bij dat we weten waar vlees vandaan komt, wat er met de dieren gebeurde, hoe ze geslacht werden, enzoverder. Misschien niet ideaal om zo duidelijk aan kinderen te tonen, maar anderzijds... moeten we ze voorliegen? Of een compromis: we geven ze geen vlees voor ze oud genoeg zijn om de waarheid eromtrent aan te kunnen, en dan kunnen ze voor zichzelf beslissen?
Abonneren op:
Posts (Atom)