Eet de laatste tonijn!

Op de CITES conferentie is een mogelijk verbod op de tonijnvangst er niet doorgekomen. Zoals dit bericht zegt: sushi liefhebbers kunnen opgelucht adem halen.

Hoewel er vooralsnog geen ban komt, blijft tonijn eten not done voor de bewuste consument. Als vegetariër verras ik u met twee mogelijke redenen om toch tonijn te eten.

Ten eerste: tonijn eten is taboe omdat er niet veel meer tonijnen meer overschieten, en elke tonijn die op je bord ligt bij wijze van spreken de laatste kan zijn. Dus als je graag tonijn eet, moet je snel zijn. Voor de laatste uitgestorven is! Voor de ban! Rep u dus naar de winkel. En doe eventueel zoals sommige Japanse bedrijven, die hun voorraad aan 't invriezen zijn, om die vervolgens duur op de markt te verkopen wanneer er geen verse meer gevangen kan worden.

Ten tweede. Voor een vegetariër (of toch voor 'ethische' vegetariërs, hoe stom en 'self-righteous' die term ook klinkt) is er iets vreemds aan de campagnes en het gelobby om de jacht op of vangst van bepaalde wilde diersoorten stop te zetten. Die ban betreft doorgaans met uitsterven bedreigde diersoorten, en wordt uiteraard nagestreefd om te beletten dat het dier definitief van de aardbodem verdwijnt.
Begrijp me niet verkeerd: uiteraard zie ik, net zoals andere veggies, liever wel tonijn in onze zeeën dan niet. Maar de vraag die ik mij onvermijdelijk moet stellen is: waarom zouden we de tonijn moeten redden als we dat alleen maar doen om hem vervolgens - wanneer de tonijnpopulatie zich weer hersteld heeft - verder te bejagen? Deze dieren komen op een wrede manier aan hun eind (niet al te gevoelige kijkers: zie hier), en de vraag of ze er dan misschien beter nooit zouden geweest zijn, is geen spielerei. Bovendien is het zuiver instrumenteel benaderen van individuen, of ze nu menselijk of dierlijk zijn, voor mij persoonlijk taboe. Dieren mishandelen en opeten, met als rechtvaardiging dat ze daarvoor gekweekt werden, en anders uberhaupt niet hadden geleefd: not done.

De ethiek van het vegetarisme gaat over de waarde van individuen, voor henzelf. Niet over de waarde van soorten, of over de waarde van soorten of individuen voor de mens. Neen, het gaat hier over de waarde die een leven heeft voor dat leven zelf.

Uiteraard ben ik voor een ban op het vangen van tonijn. Maar dan wel: voor altijd.

Een brief aan Goedele

Goedele poneerde op haar website de stelling dat wie vlees wil eten, zelf zijn dieren moet slachten. Je kan hier lezen wat ze daarover te zeggen heeft. Op zich een lovenswaardige stelling, maar ik had er toch een aantal vragen bij. Vandaar deze brief.

Beste Goedele,

Wie vlees eet, moet dieren slachten, zeg je. Bij EVA (Ethisch Vegetarisch Alternatief) vinden we dat natuurlijk een interessante stelling. En ik zou zeggen: je hebt grotendeels gelijk. We weten niet meer waar ons vlees vandaan komt. Wanneer de biefstuk op ons bord ligt, merken of smaken we daar geen koe meer in. Die is gedood, gevild, versneden, in cellofaan verpakt, gebakken, gekruid, opnieuw gesneden, en met een saus overgoten. Het stukje dier achter ons vlees is foetsie. Onmerkbaar. En dat is inderdaad meteen een van de redenen waarom mensen zo probleemloos zoveel vlees eten. Als ze zelf de dieren zouden moeten slachten, zouden er heel wat minder gegeten worden.

Twee zaken interesseren me echter: ten eerste, waarom zou jij wachten op het moment dat jouw stelling regel wordt? Ik wil hier niet de moraalfilosoof of zedenpriester uithangen, maar moeten we als volwassen individu niet doen wat ons geweten zegt dat juist is, veeleer dan wachten op iemand die ons vertelt: nu moet het? Dus: waarom niet right here, right now stoppen met die konijntjes en die lammetjes op te peuzelen?

Ten tweede ga ik ervan uit dat je vis en gevogelte wel probleemloos kan doden – aangezien je daarop zou overschakelen (‘wanneer je stelling regel zou worden’). Ik begrijp dat die dieren minder aaibaar zijn, maar laat ons even kijken naar hoe we mensen behandelen: onlangs stond er in de krant dat mooie baby’s meer liefde krijgen dan minder mooie. Dat kan zijn, maar vinden we dat gerechtvaardigd? Mooi of lelijk, aaibaar of niet, is toch geen moreel argument? Vissen en kippen kunnen ook lijden (vissen lijden trouwens misschien wel het meest van al, want er is momenteel geen wetgeving rond het doden van deze dieren). Trouwens, als iedereen vis en kip zou gaan eten, zouden er veel meer dieren in plaats van minder gedood worden, want er zit minder vlees aan.

Ziezo, twee kritische bedenkingen voor je. Wat niet wegneemt dat het super is dat je zo’n stelling wil lanceren, en – in tegenstelling tot de meeste mensen – over deze kwestie aan het nadenken bent.

Met vriendelijke groet
Tobias Leenaert
EVA vzw (Ethisch Vegetarisch Alternatief)