De Toekomst is Plantaardig

Boerenbondvoorzitter Piet Vanthemsche heeft iets geleerd van een reclameman (tijdelijk hier ), die het had over hoe de sector moet omgaan met de kritiek op vlees. Piet parafraseert eerst de reclameman: "Hoe reageer je daar als sector op? Je kan er zoveel mogelijk over zwijgen, in de hoop dat het zal overwaaien. Dat is niet de goede keuze, want als wij zwijgen, zullen anderen in onze plaats spreken – al dan niet via sociale websites zoals Facebook en Twitter. We moeten er dus over spreken, maar hoe? Zijn advies is: “Rechtstaan en spreken, open en eerlijk.” Piet zegt vervolgens: "Ik ben het met hem eens. We moeten het debat aangaan vanuit onze sterktes: wij produceren uitstekende, kwaliteitsvolle en veilige producten. Vlees heeft een belangrijke waarde in een evenwichtig dieet. " Even kijken. "Vlees heeft een belangrijke waarde in een evenwichtig dieet." Voor mij is die "belangrijk" bijzonder misleidend. Piet is gelukkig al afgestapt van het woord

Honderd jaar geleden gaf een melkkoe 2500 liter melk per jaar. Door genetische selectie geven de dieren tegenwoordig 8000 liter per jaar, meer dan vier keer zoveel als 100 jaar geleden en drie tot vier keer zoveel als ze nodig zouden hebben om hun kalf te voeden. Maar we zijn nog steeds niet tevreden. Er wordt intensief gezocht naar manieren om de melkproductie op te drijven. In tijden van milieuproblemen zijn we er immers bij gebaat om voedsel te produceren dat zo’n klein mogelijke impact heeft op het milieu. Een dier dat dus op een intensieve manier gehouden wordt (dus op stal waardoor de voedselopname geregeld kan worden en de mest en gasproductie meteen kan opgevangen en verwerkt worden) lijkt dus de beste oplossing. Op die manier kunnen ook veel meer dieren op een kleine oppervlakte gehouden worden. Dat dit niet ten goede komt van het dierenwelzijn spreekt voor zich. De dieren zijn steeds minder of zelfs niet meer in staat om hun natuurlijke gedragingen te stellen en leven o

Gisteren nam ik deel aan een stakeholdermeeting bij McDonald's, georganiseerd door Kauri , een leernetwerk rond maatschappelijke verantwoordelijkheid onder bedrijven en accountability bij NGO's. In hotel Sofitel in Brussel werden de McDonald's CEO en een paar van zijn medewerkers onderworpen aan een spervuur van kritische opmerkingen van andere Kauri-leden, waaronder ook EVA. Uit de presentatien van CEO Stephan De Brouwer en de documenten die we op voorhand hadden gekregen, mag blijken dat McDonald's wel degelijk een groot aantal inspanningen levert op het gebied van maatschappelijke verantwoordelijkheid: gerecycleerd verpakkingsmateriaal, afvalbeheer, elektrische voertuigen, groene energie, spaarlampen, regenwater recuperatie, warmtepompen… McDonald's werkt samen met Greenpeace en WWF. Cijfers tonen dat McDonald's medewerkers tevreden zijn, dat er veel laaggeschoolden worden tewerkgesteld, dat zij ambassadeurs for life zijn voor McDonald's wanneer ze het

(Onderstaande tekst werd gepubliceerd in De Standaard, 16/9/2010) Op de MTV music video awards daagde Lady Gaga op in een kleed dat helemaal van vlees was gemaakt. Mevrouw Gaga zegt dat ze veel respect heeft voor vegetariërs en dat het niet de bedoeling was hen te choqueren. Attent van haar om dat te melden, maar ik denk niet dat vegetariërs zijn gechoqueerd moeten voelen of gedragen omdat mevrouw een paar kilogram vleeslappen draagt – zij weten immers wel hoe de vork in de steel zit. Nee, zo’n jurk is wellicht eerder confronterend voor de vleesetende medemens. En natuurlijk zie ik Lady Gaga persoonlijk liever zonder vleesjurk, en ben ik meer te vinden voor de vegetarische Lettuce Ladies of Broccoli Boys van PETA (People for the Ethical Treatment of Animals), maar ik denk dat zo’n confrontatie met vlees in al zijn rauwheid, zo nu en dan, geen kwaad kan. Integendeel. Vandaag is vlees zo alomtegenwoordig en is de vleesproductie zo groot dat we stilaan kunnen spreken van een ecologisch

Vleesvervangers zijn nogal controversieel onder vegetariërs. Hoe meer ze op vlees lijken, naar vlees ruiken, als vlees aanvoelen... hoe problematischer ze worden. Of toch voor veel veggies, want er zijn er ook die grote fan zijn van vleesvervangers. Waaronder schrijver dezes. De vegetariërs die tegen vleesvervangers zijn, tekenen bezwaar aan tegen het idee dat zij iets zouden nodig hebben dat smaakt naar of doet denken aan vlees. Ze missen geen vlees, ze willen geen vlees, ze moeten geen vlees. Dus geef hen alstublieft ook geen vleesvervangers. Bovendien zijn dergelijke producten voor vele vegetariërs niet gezond genoeg: te zout, te vet, te bewerkt... De voorstanders denken er anders over. Zij eten graag vleesvervangers, en die mogen gerust goed (of erg goed) op vlees lijken. Misschien zijn zij de mensen die vroeger erg graag vlees aten (zoals ondergetekende, die niets liever at dan steak au poivre, tot hij vegetariër werd rond zijn 22ste). Over smaak moeten we niet discussiëren. Z

Geachte heer Colruyt Colruyt doet veel voor duurzaamheid, en dat appreciëren we. We willen daarom graag even reageren op een bericht in Vilt , waarin we lazen dat u mogelijks interesse heeft in aquacultuur. Aquacultuur is geen duurzame oplossing voor visvangst, en ook niet voor de hoge vleesconsumptie. De zeeën zijn bijna leeggevist (er wordt voorspeld dat er binnen veertig jaar geen eetbare vis meer zou zijn in de oceanen) en ze verzuren in hoog tempo door de overmatige hoeveelheid CO2 die de mens produceert. Dat de oceanen ondertussen sterk vervuild zijn met dioxines, pcb´s, zware metalen en vooral met zeer toxische en carcinogene brandvertragers, maakt dat vis al lang niet meer het gezonde voedsel is dat het mogelijk ooit was. Aquacultuur lijkt dan een logisch alternatief. Toch kleven hieraan momenteel nog zeer veel problemen, die de eerstkomende jaren niet opgelost zullen zijn. In de eerste plaats worden er veel te veel dieren per kubieke meter gehouden. De ziektes die dit ver

Terwijl er over vegetarisme as such nog kan gediscussieerd worden, staat één ding buiten kijf: de huidige vleesproductie en -consumptie in westerse landen is nefast voor de gezondheid, het milieu en het dierenwelzijn. En toch blijft de VRT promotiespotjes voor vlees verkopen als "mededeling van openbaar nut". En toch blijft Europa geld stoppen in promotiecampagnes voor vlees. VILT berichtte over een paar nieuwe aanbestedingen van Europees subsidiegeld: 280.000 euro voor verwerkte groenten (in blik, bokaal, of diepvries, ahem), 570.000 euro voor de aardappel (tegenover onder andere rijst, ahem) en niet minder dan... 1,9 miljoen euro voor de promotie van "kwaliteitsvlees". We lezen: De slogan van de nieuwe campagne luidt 'Meritus. Certus. BCV. Uw garantie op vlees van topkwaliteit.'. De boodschap is dat kwaliteitssystemen voor vlees van topkwaliteit zorgen en op elk niveau streng gecontroleerd worden. VLAM wil het vertrouwen in de vleesproductie naar 60 pro

De kindercrèche De Biotoop in Gent had reeds veel aandacht voor bio-veggie voeding, en deed al mee aan Donderdag Veggiedag, maar gaat nu helemaal veggie . Dat is een unicum in België (dat heel wat navolging verdient). Uiteraard gaat zo'n stap gepaard met de nodige reacties. Een nadeel van de democratisering via het internet is dat jan en alleman zich altijd geroepen voelt om commentaar te geven over eender wat, doorgaans niet gehinderd door enige kennis van zaken. Op Gentblogt.be spreekt ene Leonie van experimenteren op kinderen, een andere wil dat de vergunning van De Biotoop onmiddellijk ingetrokken wordt. Uit een poll op Het Nieuwsblad blijkt dat 95% van de respondenten kinderen volledig veggie opvoeden niet ok vindt. Voor ouders die al een kindje in de Biotoop hadden zitten voor de 100% veggie beslissing genomen werd, is er een overgangsregeling - dus niemand wordt iets opgedrongen. Wat de gezondheid betreft: het gaat hier natuurlijk om één maaltijd per dag. Ouders kunnen er

Beste Louis Tobback, Al een jaar of twaalf ben ik gewoon aan de grootste onnozelheden en de dwaaste uitspraken rond alles wat niet alleen vegetarisme, maar ook onze behandeling van dieren betreft. Er is dus een en ander nodig om me in mijn koffie te doen verslikken, of om verontwaardiging in mij naar boven te halen op dat gebied. Maar u bent er goed in geslaagd. In een interview met De Morgen (26 juni) zegt u ([misprijzend], aldus De Morgen) dat men in Nederland "op een moment waarop de werkloosheid stijgt, waarop men miljarden euro's moet besparen, toch weer meemaakt dat enkele honderdduizenden gelukkige Nederlanders vinden dat het welzijn van de kat en hond het belangrijkste is. Dat zij alweer een lid van de Partij voor de Dieren naar de Tweede Kamer sturen. Hoe kan een land dat zich zulke onbenulligheden kan veroorloven, nu eigenlijk problemen hebben? De samenleving waar dat kan is decadent, punt uit." Eigenaardig, hoe u als een indicatie van decadentie ziet wat ik

Op de voorpagina van een krant: twee mensen die op een strand ergens aan de Amerikaanse zuidkust een dode schildpad in een plastic zak stoppen. Het dier is slachtoffer geworden van de ramp met booreiland Deepwater Horizon. Ik heb geen idee welke doodsstrijd de schildpad geleverd heeft, of ze geweten heeft wat haar overkwam, zich vragen stelde bij de olie op de zee… Met haar zijn er duizenden of honderd duizenden andere dieren gestorven door het vervuilende goedje dat door menselijke schuld in zee geloosd is, en nu de kusten van een van de meest biodiverse gebieden ter wereld bedreigt. Leuk altijd om te zien is wel dat er in zo’n gevallen altijd veel (vaak vrijwillige) hulp komt opdagen: mensen die de zooi van anderen willen opruimen, die de fauna en de flora een handje willen toesteken – vaak letterlijk. Ze reizen naar de plaats des onheils om de schade zoveel mogelijk te proberen beperken. Prachtig. Maar. Maar er is alweer iets vreemds aan de hand. Ik heb het al vaker gezegd: als e

Ik wil even iets kwijt over het woord (of concept) ‘radicaal’, naar aanleiding van het editoriaal in het vorige EOS magazine. Een cliché, maar evenzeer een referentie: Van Dale. De betekenissen van ‘radicaal’ die Van Dale in deze context opgeeft zijn: 1. geheel en al, 2. geneigd tot consequentie, tot diep ingrijpende veranderingen; 3. Consequent, diep ingrijpend in de gewone gang van zaken. De meesten mensen gebruiken het woord ‘radicaal’ (evenals het woord ‘extreem’) om iets negatiefs aan te duiden. Wat ze bedoelen is: té. Té ingrijpend, té ver gaand, té diep. Mensen houden meer van die waarheid die ‘ergens in het midden ligt’, op die spreekwoordelijke ‘gulden middenweg’. ‘Té’ is voorbij dat punt, en dus niet goed. Mijn vraag is echter: wanneer kunnen we iets met recht en rede te vergaand (zeg maar radicaal of extreem) noemen? Mijn bezwaar is vooral dat mensen de woorden radicaal en extreem (met negatieve connotatie) in de mond nemen om iets te beschrijven dat ver afwijkt van de

Dit opiniestuk van me verscheen vandaag in De Morgen De nieuwe publieke vijand nummer een heet ESBL. Het is een gevaarlijke, zogenaamde superbacterie, die ondertussen al bijna resistent is tegen zelfs de zwaarste antibiotica. Experts in Wenen trokken gisteren aan de alarmbel. Mag het gezegd dat er – voor de zoveelste keer – heel sterke aanwijzingen zijn dat ook dit gezondheidsgevaar voortkomt uit… de intensieve veeteelt? In Nederland blijkt bijna negentig procent van het geteste kippenvlees besmet met de ESBL bacterie. Of de ziekteverwekker zelf afkomstig is uit de veeteelt staat nog niet vast. Wat wel duidelijk is, is dat de intensieve veeteelt de antibiotica-resistentie bij mensen enorm in de hand werkt. In veebedrijven zitten soms tot duizenden (varkens) of tienduizenden (kippen) dieren op elkaar gepakt, waardoor de kans op overdracht van ziekteverwekkers veel groter wordt en de potentiële gevolgen enorm. De enige manier om dieren in dergelijke omstandigheden gezond te houden (he

Het Vlaams Centrum voor Agro- en Visserijmarketing (VLAM) kwam gisteren met iets nieuws op de proppen: een ambassadeur voor het Belgische witblauw koeienras . De persoon die de consumptie van deze dieren verder zal stimuleren is wereldkampioen barbecue Peter De Clercq. In Het Laatste Nieuws zegt hij: “Nergens in de wereld hebben we zo’n lekker vlees als ons eigen Belgisch witblauw. Waarom zouden we het niet promoten?”. Sta me toe, beste mr. De Clercq, u alvast één goede reden te geven: de enorme spiermassa van de Belgische witblauw runderen is het resultaat van een genetisch defect. Mensen hebben dat via fokken dusdanig verder uitgebuit dat de dieren enkel nog kunnen kalveren via keizersnede, en daarnaast onder een hele hoop gezondheidsproblemen lijden. “We moeten meer chauvinisme tonen over het smakelijkste stukje Belgisch rundvlees”, aldus de nieuwe ambassadeur. Dit lijkt me eerlijk gezegd een beetje misplaatst, vooral als we zien dat andere landen die nationale trots van ons niet

Al meegemaakt? Je bent over een of ander moreel of sociaal relevant probleem aan 't babbelen, en je gesprekspartner - of iemand die staat te luisteren - zegt: "weet je wat het echte probleem is?". "Nee," zeg jij (maar je hebt al een vermoeden wat de man of vrouw zal zeggen). "Dat er te veel mensen op de wereld zijn!". En de persoon vervolgt: "dààààrrrr moeten ze iets aan doen!". (zelfvoldane knik). Je zal me niet horen ontkennen dat de bevolkingsgroei een probleem is, op vele gebieden. Hoe meer mensen op de wereld, hoe meer vervuiling, hoe meer gebruik van grondstoffen, hoe meer dit en hoe meer dat. Ik herinner me nog dat we met z'n vier miljard waren (ik ben 36 jaar oud), en dat zij-die-het-konden-weten voorspelden dat we tegen jaar x met twee keer zoveel zouden zijn, en dat dat een ecologische ramp zou betekenen. Ik geloofde toen eigenlijk niet dat 't echt zo ver zou komen, maar zie: ondertussen zijn we met bijna 7 miljard. En in 2

Afgelopen woensdag op TV in VOLT: Ann De Bie, bekend van de 'slimste mens ter wereld' en Het Journal draaide een dag mee in het slachthuis. Achteraf mocht ze vertellen over haar ervaring, en volgde een discussie over vlees en klimaat tussen boerenbondvoorzitter Piet Vanthemsche en klimaatwetenschapper Peter Tom Jones ( herbekijk - vanaf minuut 33) . 'Heeft het bezoek aan het slachthuis jou iets gedaan?' vraagt Martine Tanghe aan onze slimste mens ter wereld. De Bie antwoordt dat het haar bevestigd heeft in wat ze eet en niet eet. Ze zegt dat ze nog altijd die kalfskop voor zich ziet, en hoe verschrikkelijk ze dat vond. Ze zal zeker en vast geen kalfstong of kalfwangen meer eten, maar daarom niet minder... kalfslapjes. Een beetje onverwacht was dat, voor mij persoonlijk. De afkeer die ze ervaart, projecteert ze op een bepaald lichaamsdeel. Enkel de delen waar ze een afkeer voor voelt, zal ze niet meer eten. Maar wat betekent die afkeer van Ann Debie eigenlijk? Afkeer

Op de CITES conferentie is een mogelijk verbod op de tonijnvangst er niet doorgekomen. Zoals dit bericht zegt: sushi liefhebbers kunnen opgelucht adem halen. Hoewel er vooralsnog geen ban komt, blijft tonijn eten not done voor de bewuste consument. Als vegetariër verras ik u met twee mogelijke redenen om toch tonijn te eten. Ten eerste: tonijn eten is taboe omdat er niet veel meer tonijnen meer overschieten, en elke tonijn die op je bord ligt bij wijze van spreken de laatste kan zijn. Dus als je graag tonijn eet, moet je snel zijn. Voor de laatste uitgestorven is! Voor de ban! Rep u dus naar de winkel. En doe eventueel zoals sommige Japanse bedrijven, die hun voorraad aan 't invriezen zijn, om die vervolgens duur op de markt te verkopen wanneer er geen verse meer gevangen kan worden. Ten tweede. Voor een vegetariër (of toch voor 'ethische' vegetariërs, hoe stom en 'self-righteous' die term ook klinkt) is er iets vreemds aan de campagnes en het gelobby om de ja

Goedele poneerde op haar website de stelling dat wie vlees wil eten, zelf zijn dieren moet slachten. Je kan hier lezen wat ze daarover te zeggen heeft. Op zich een lovenswaardige stelling, maar ik had er toch een aantal vragen bij. Vandaar deze brief. Beste Goedele, Wie vlees eet, moet dieren slachten, zeg je. Bij EVA (Ethisch Vegetarisch Alternatief) vinden we dat natuurlijk een interessante stelling. En ik zou zeggen: je hebt grotendeels gelijk. We weten niet meer waar ons vlees vandaan komt. Wanneer de biefstuk op ons bord ligt, merken of smaken we daar geen koe meer in. Die is gedood, gevild, versneden, in cellofaan verpakt, gebakken, gekruid, opnieuw gesneden, en met een saus overgoten. Het stukje dier achter ons vlees is foetsie. Onmerkbaar. En dat is inderdaad meteen een van de redenen waarom mensen zo probleemloos zoveel vlees eten. Als ze zelf de dieren zouden moeten slachten, zouden er heel wat minder gegeten worden. Twee zaken interesseren me echter: ten eerste, waarom z

U las het goed: vlees eten is geen zonde, te veel vlees eten wel, zo stond te lezen in een persbericht van Boerenbond-Limburg van deze week. Het is nogal een onhandige slogan om de Donderdag Veggiedagcampagne aan de kaak te stellen. Dit keer was de stad Hasselt het doelwit. Vorig jaar was Boerenbond-Leuven al in actie getreden door tijdens de gemeenteraad “lekkers van eigen bodem” (lees: vlees) aan te bieden aan de gemeenteraadsleden, en wel terwijl aldaar gediscussieerd werd over het al dan niet ondersteunen van Donderdag Veggiedag. De stad Leuven ondersteunt die campagne voorlopig nog niet, maar dat is wel het geval in Hasselt, waar schepen en arts Toon Hermans zich erachter. Dit dus tot groot ongenoegen van de Boerenbond, die hier niet zoveel heil in ziet. De vraag is alleen: waarom niet? Waarom is een campagne die ijvert voor één dag in de week zonder vlees (of vis) zo’n doorn in het oog van de boerenorganisatie? Zeker als zij – zoals bleek uit hun persbericht – te veel vlees ete