Empathie en de eend

In De Standaard van ergens vorige week schreef journalist Tom Heremans dit vrij lullige stukje naar aanleiding van een bericht over een ongeval met een eend. Hieronder vind je mijn (vooralsnog niet gepubliceerde) reactie...

In ‘Genoeg Gekwaakt’ (DS 24/4) verwoordt redacteur Tom Heremans zijn ongenoegen over een bericht van de Vogelbescherming. Toen een eend was aangereden op de weg, probeerde haar (levenslange) partner het lijkje weer op de been te krijgen en te beschermen tegen het verkeer. Dhr. Heremans vond ’t wel ‘sneu voor de eend’, maar is niet te spreken over ‘de manier waarop dat pluimvee hier vermenselijkt wordt’. Hij hekelt vervolgens het selectieve gedrag van dierenvrienden: ‘als het pluimen of een pels heeft, dan moeten we er compassie mee hebben.’ En dan raast hij nog wat verder. Antropomorfisme, inconsistentie, onmenselijkheid: de klassieke argumenten tegen dierenrechten en dierenwelzijn op een lelijk hoopje.

De dierenvrienden waarover Dhr. Heremans schrijft, geven doorgaans om meer dan enkel de aaibare soorten. De auteur lijkt het hypocriet te vinden dat GAIA niet ijvert voor de rechten van de spin. Maar zal hij, wanneer de dierenrechtenorganisatie begint met een pro-spinnencampagne, werkelijk de eerste zijn om haar te prijzen om haar consistentie?
Natuurlijk niet. Dhr. Heremans zou haar dan beschuldigen van pietluttigheid en het kiezen van de verkeerde doelen. Wanneer mensen of groepen empathie uiten voor dieren, zijn er altijd voldoende anderen die hen verwijten inconsistent te zijn, of schijnheilig, of verwijfd, of die hen vertellen dat ze niet geven om mensen, of wat dan ook. Dhr. Heremans is er mooi in geslaagd alle clichƩs te bundelen. Uiteraard kan hij hier en daar een punt hebben, voor sommige gevallen. Maar wat mij persoonlijk mateloos fascineert is het volgende: waarom schiet iemand als Dhr. Heremans zo in het defensief wanneer we ochod even wat zachtheid tonen naar een eend die zijn vrouwtje kwijt is? Het lijkt wel alsof de man zich wezenlijk bedreigd voelt.
Om Dhr. Heremans gerust te stellen: als hij zoekt naar een andere benadering van dieren, dan kan hij die ten overvloede aantreffen op onze planeet. Voor dieren, zo zei Schopenhauer, is de aarde de hel, en de mensen zijn hun duivels. Overdreven? Vandaag worden voor voeding alleen al jaarlijks 55 miljard dieren in doorgaans ellendige omstandigheden gekweekt en gedood. RĆ¼cksichtlos en ad libidum. Als er dan, vanwege diezelfde kwelgeest-mensen, een zeldzaam teken komt van genegenheid en compassie voor onze niet menselijke mede-aardbewoners, is dat dan niet iets wat gerespecteerd en aangemoedigd mag worden, veeleer dan belachelijk gemaakt? Een beetje ‘ver-menselijking’ kan dus geen kwaad. Integendeel.

Tobias Leenaert
De auteur is coƶrdinator van EVA vzw (Ethisch Vegetarisch Alternatief) en eet al ruim tien jaar zelfs de lelijkste dieren niet op.

Reacties

  1. Ik vond volgende reactie er knal op (stond op 27/04 in DS):

    Genoeg gekwekt

    Het opiniestukje van Tom Heremans ('Genoeg gekwaakt', DS 24 april) is wellicht voor het grootste deel als grap bedoeld. Toch wil ik hem voor alle zekerheid geruststellen: ook voor mensen die dieren niet als emotieloze producten zien is het leven van een kind het hoogste goed. Mag ik hem in deze context een tip geven? Een paar dagen per week geen vlees eten is een heel goede zaak voor het milieu en voor de mens. Dat je er het dierenleed mee vermindert, moet je er dan maar bij nemen.

    Frederik De Grande (Gistel)

    BeantwoordenVerwijderen

Een reactie posten

anonieme reacties worden niet gepubliceerd

Populaire posts