Zijn we minder gewelddadig dan vroeger?
We leven in het meest vredevolle tijdperk ooit, en nooit werden er minder mensen gedood dan in de twintigste eeuw. Het klinkt - gegeven de wereldoorlogen, Stalin, Mao, en alle andere vrij recente dictators en genocides - nogal contra-intuitief, maar het is de these van Steven Pinkers The Better Angels of our Nature. Pinker voert daarvoor een massa statistieken en onderzoeken aan uit sociologie, archeologie, psychologie enzvoort. Het resultaat is een geweldig interessant en imposant werk van 850 tjokvolle pagina's.
Eerst en vooral: ik geloof Pinkers these. Ik geloof dat we erop vooruitgaan, als mensen. Ik geloof dat we steeds fijngevoeliger worden, dat ons morele apparaat evolueert, dat onze maatschappij verandert en verbetert dankzij wetten en regels die dingen verbieden die we niet ok vinden (en die we vroeger blijkbaar wel ok vonden). Ik besef tegelijkertijd dat dit (en Pinkers boek) op veel scepticisme of zelfs cynisme onthaald kan worden, en dat er veel "ja maars" opduiken, terecht of onterecht. En ik besef dat er zij die geloven in een dergelijke vooruitgang waakzaam moeten zijn voor wishful thinking. En dus ben ik blij dat iemand eens een gedegen poging heeft ondernomen om een en ander te bewijzen.
Voor Pinker is het overduidelijk: overal, op alle gebieden en op elke schaal, van individuele gevallen van hate crime tot genocide of etnische zuivering, gaan de cijfers consistent naar beneden. De wereld is tevens een betere plaats geworden voor niet-blanken, vrouwen, kinderen en jawel dieren (wablieft? meer daarover later). Dat is het onderwerp van het hoofdstuk "the rights revolutions", over de opkomst van verschillende rechten-bewegingen.
De cijfers, onderzoeken en grafieken waarmee Pinker zijn these ondersteunt, vormen de eerste helft van het boek. In het tweede deel lezen we mogelijke verklaringen. Daaronder vallen voor hem: overheid, moraal, "vervrouwelijking", internationale handel ("gentle commerce") en het rationele denken.
Wie het thema interessant vindt kan uiteraard het boek lezen, maar er zijn ook voldoende zowel lovende als kritische recensies, samenvattingen of deze TED talk van Pinker te vinden online. Ik schrijf in de loop van de komende dagen of weken, volgens de inspiratie van het moment, nog een aantal stukjes over dit fascinerende werk, en leg dan de linken die ik zie met vegetarisme, vlees eten en onze behandeling van dieren.
Eerst en vooral: ik geloof Pinkers these. Ik geloof dat we erop vooruitgaan, als mensen. Ik geloof dat we steeds fijngevoeliger worden, dat ons morele apparaat evolueert, dat onze maatschappij verandert en verbetert dankzij wetten en regels die dingen verbieden die we niet ok vinden (en die we vroeger blijkbaar wel ok vonden). Ik besef tegelijkertijd dat dit (en Pinkers boek) op veel scepticisme of zelfs cynisme onthaald kan worden, en dat er veel "ja maars" opduiken, terecht of onterecht. En ik besef dat er zij die geloven in een dergelijke vooruitgang waakzaam moeten zijn voor wishful thinking. En dus ben ik blij dat iemand eens een gedegen poging heeft ondernomen om een en ander te bewijzen.
Voor Pinker is het overduidelijk: overal, op alle gebieden en op elke schaal, van individuele gevallen van hate crime tot genocide of etnische zuivering, gaan de cijfers consistent naar beneden. De wereld is tevens een betere plaats geworden voor niet-blanken, vrouwen, kinderen en jawel dieren (wablieft? meer daarover later). Dat is het onderwerp van het hoofdstuk "the rights revolutions", over de opkomst van verschillende rechten-bewegingen.
De cijfers, onderzoeken en grafieken waarmee Pinker zijn these ondersteunt, vormen de eerste helft van het boek. In het tweede deel lezen we mogelijke verklaringen. Daaronder vallen voor hem: overheid, moraal, "vervrouwelijking", internationale handel ("gentle commerce") en het rationele denken.
Wie het thema interessant vindt kan uiteraard het boek lezen, maar er zijn ook voldoende zowel lovende als kritische recensies, samenvattingen of deze TED talk van Pinker te vinden online. Ik schrijf in de loop van de komende dagen of weken, volgens de inspiratie van het moment, nog een aantal stukjes over dit fascinerende werk, en leg dan de linken die ik zie met vegetarisme, vlees eten en onze behandeling van dieren.
Reacties
Een reactie posten
anonieme reacties worden niet gepubliceerd