De vier generaties vleesvervangers

Delhaize introduceerde vorige week nieuwe veggie producten van de Vegetarische Slager in haar gamma. De Vegetarische Slager staat hoofdzakelijk voor wat ik de vierde generatie vleesvervangers noem, of 4G. Even de generaties op een rijtje.

Als we het over "vleesvervanger" hebben, dan kan dat "vervangen" op twee dingen slaan: vervangen van de voedingsstoffen (eiwitten, b-vitamines, mineralen als ijzer en zink...) die in vlees zitten, of het vervangen van een aantal andere aspecten van vlees, zoals smaak, bite, vorm, enz.

1G: peulvruchten. De eerste generatie gaat om voedingsmiddelen (bonen, linzen, kikkererwten...) die vlees enkel nutritioneel (en dan nog gedeeltelijk) kunnen vervangen. In vele minder welstellende landen worden dergelijke producten nog heel vaak en door grote delen van de bevolking gegeten als eerste eiwitbron. Uiterlijk hebben deze producten natuurlijk niets met vlees te maken. Ze zijn ook geen volwaardige vervangers, want bieden op zich niet dezelfde eiwitkwaliteit als vlees. In combinatie met graanproducten zijn ze wel volwaardig. Voor mensen die al die vleesvervangers (en dan bedoelen we de producten die op vlees lijken) maar niets vinden, of voor hen die bijvoorbeeld allergisch zijn aan soja, kunnen deze producten soelaas bieden)

2G: eeuwenoude vleesvervangers zoals soja, seitan en tempeh. Bij deze producten werd wel al een zekere inspanning gedaan om hen enigszins op vlees te doen lijken. Ze werden vele eeuwen geleden ontwikkeld, in de eerste plaats door monniken die om religieuze en andere redenen geen of weinig vlees wilden eten. Vandaag bestaan ze nog steeds. Het zijn vleesvervangers waarmee je geen carnivoor voor de gek houdt. Het zijn doorgaans geen kant-en-klaar producten. Je kan er meer mee doen dan ze zomaar in de pan gooien: ze kunnen ook verwerkt worden in stoofpotten, pasta's, enzovoort...

3G: wat de meeste mensen onder vleesvervangers verstaan valt binnen de derde generatie. Het zijn de vele soorten vegetarische hamburgers, worsten, broodbeleg die je vandaag in de supermarkt en de natuurvoedingswinkel vindt. Deze producten zijn moderner, meer bewerkt, en lijken in alle aspecten meer op de equivalente vleesproducten dan 1G en 2G, maar benaderen vlees nog niet zo goed als 4G...

4G: hier gaat het om producten die nauwelijks nog van vlees te onderscheiden zijn en die omzeggens een blinde proeving zouden kunnen doorstaan. Het zijn producten waarvan je kan aannemen dat de "die hard" carnivoor ze ook wel wil eten, omdat ze nu eenmaal hetzelfde smaken en aanvoelen als vlees. In deze producten wordt momenteel, vooral in de VS, ook zwaar geïnvesteerd.

Afhankelijk van de vraag of je het vlees noemt of niet, zou kweekvlees eventueel een 5G product kunnen worden genoemd. Maar anderzijds... als de commercialisering ervan nog zo lang op zich zal laten wachten als sommigen vermoeden, kunnen er nog een paar andere generaties tussen zitten... 3G en 4G producten leggen vaken meer de nadruk op imitatie qua bite en uitzicht dan qua voedingswaarde. Dat wil zeggen dat deze producten niet noodzakelijk vlees nutriënt per nutriënt kunnen vervangen (eigenlijk ken ik zo geen enkele vleesvervanger) en niet noodzakelijk allemaal gezond zijn (vaak bevatten ze teveel vet en/of zout). Vegetariërs en andere mensen die vleesvervangers eten, moeten er enerzijds dus niet vanuit gaan dat ze dan altijd gezond eten, maar hoeven anderzijds ook niet te denken dat ze vleesvervangers *moeten* eten. Wat we uit vlees halen kan immers ook op andere manieren op ons bord komen dan via vleesvervangers (groenten, fruit, noten, zaden enzovoort bieden alle nutriënten die je in vlees vindt - behalve vitamine B12). In elk geval, wie voor vleesvervangers kiest in plaats van vlees, boekt sowieso bijna altijd een degelijke winst voor het milieu en het dierenwelzijn.



Zie ook

Vleesvervangers: voor of tegen? Inzetten op vleesvervangers
















Reacties

  1. Mooie beschrijving. Ik ga al levenslang voor 1G.

    Anders dan 1G is meestal duurder.

    BeantwoordenVerwijderen
  2. Inderdaad de eerste twee generaties volstaan ruimschoots voor een vegetariër, de rest is commerce. Niet dat ik er nooit van gebruik, maar het zijn voor mij luxeproducten.

    BeantwoordenVerwijderen
  3. Belachelijk! Het beste is onbewerkte producten eten, geen neppe. Dat is toch zo logisch als wat. Want deze vleesvervangers zijn zeker niet gezonder dan vlees, verre van. Denk gewoon toch eens na!

    BeantwoordenVerwijderen
  4. Voor mij ook 1 en 2 en sporadisch 3. 4 is zeker niet aan mij besteed en 5 nog minder denk ik, maar ja, 't kan een manier zijn om anderen over de streep te trekken...: -)

    BeantwoordenVerwijderen
  5. Zoals je zelf aangeeft vindt je vitamine B12 énkel in vlees terug.

    Maar er zijn andere problemen... Er zijn verschillende mineralen die je in plantaardig voedsel wel terugvindt, maar die moeilijk door het lichaam worden opgenomen en gewoon worden uitgescheiden, omdat plantaardige vezels zo moeilijk te verteren zijn.

    Andere nutriënten komen wel in groenten voor, maar in veel kleinere hoeveelheden. Om genoeg ijzer binnen te krijgen, is een gezonde steak van 200g ruim voldoende. Om diezelfde hoeveelheid ijzer op te nemen, moet je meer dan 3 kilo noten eten.

    Tot slot is vlees de enige bron van complete eiwitten. Combinaties van incomplete eiwitten eten is niet voldoende: als je een tomaat eet, dan wat graan met een ei en dan een ui, kan je ook niet zeggen dat je pasta met tomatensaus gegeten hebt.

    Kortom: niets kan vlees vervangen.

    BeantwoordenVerwijderen
  6. Ik wacht wel nog op de dag dat een vleesvervanger op een bbq ruikt zoals het echte .. om een gat in de lucht te springen, want desondanks ben ik al veggie. Hihi

    BeantwoordenVerwijderen

Een reactie posten

anonieme reacties worden niet gepubliceerd

Populaire posts